مصاحبه با ” جناب آقای پورقاسم ” کارآفرین در حوزه ی تولید ماسک های تنفس
به گزارش دانشجو اینترنشنال با شیوع ویروس کرونا و با توجه به مسری بودن این بیماری، تقاضا برای ماسک های تنفسی برای جلوگیری از سرایت این میکروب به شدت افزایش پیدا کرد. شیوع جهانی این ویروس از قبل پیش بینی نشده بود و به همین علت زیر ساخت ها و تجهیزات لازم برای پاسخگویی به این تقاضای بالا مهیا نبودند، عاملی که موجب شد در هفته های نخست پس از اعلام رسمی اولین مبتلایان در کشورمان، با کمبود شدید ماسک مواجه شویم. ماسک به سرعت به محصولی کمیاب و کالایی قیمتی تبدیل شد که در هیچ یک از داروخانه ها پیدا نمی شد. به طوری که به خاطر داریم داروخانه های زیادی روی شیشه ی ورودی کاغذ هایی با محتوای ” ماسک نداریم “ نصب کرده بودند تا خود را از شر این سوال تکراری خلاص کنند.
در چنین شرایطی، تولیدکنندگان زیادی به فکر تولید این محصول پر متقاضی، که حالا کالایی اساسی به شمار می آمد، افتادند. به مرور زمان و با روند صعودی که تولید روزانه ی ماسک پیدا کرد، تقاضای بازار تا حدودی پاسخ داده شد و اکنون ماسک، تنها سنگر حفاظت از جان و سلامتی در برابر این ویروس شوم، نه تنها در تمامی داروخانه ها بلکه در تمامی فروشگاه ها و سوپرمارکت ها نیز به راحتی قابل تهیه است !
در همین راستا گفتگویی داشتیم با جناب آقای پورقاسم، از بزرگترین تولیدکنندگان ماسک، که مشروح آن در ادامه خدمتتان ارائه می گردد:
آیا از قبل از شیوع ویروس کرونا در زمینه ی تولید ماسک فعالیت داشتید ؟
خیر؛ فعالیت اصلی من در زمینه ی تولید پوشاک هست ولی در حال حاضر با توجه به نیاز بازار، با کسب پروانه ی تولید ماسک های تنفسی از سازمان غذا و دارو، تولید ماسک نیز انجام می دهیم .
در چه مقیاسی تولید می کنید ؟ حجم تولید روزانه ی شما چقدر است ؟
ما در حال حاضر روزی 70 هزار ماسک تولید می کنیم.
چه تعداد نیروی انسانی در کارگاه شما مشفول به کار هستند ؟
حدود 20 نفر .
چه میزان سرمایه اولیه برای خرید تجهیزات و ماشین آلات هزینه کردید ؟
نزدیک به 2 میلیارد تومان هزینه خرید دستگاه تولید ماسک کردیم .
برای تهیه ی مواد اولیه آیا مشکلی وجود دارد ؟ این مشکلات ارتباطی با تحریم ها یا تقاضای بالا دارد ؟
بله، تهیه ی پارچه خیلی سخت است. این مشکل بیشتر به دلیل دغل بازی ها، دلالی ها و واسطه گری ها است. مثلا پارچه ای که کارخانه متری 3400 تومان قیمت گذاری کرده است، به ما می گوید که پول را واریز کنید و به دلیل عدم موجودی کافی در حال حاضر، 50 روز بعد پارچه را تحویل بگیرید. ولی یکسری دلال ها که عمدتا از آشنایان خود این کارخانه داران هستند، همین پارچه ها را در بازار آزاد، مثل شیپور یا دیوار، با قیمت های متری 500 تا 1000 تومان بالاتر می فروشند و در بازار آزاد مشکل کمبود پارچه وجود ندارد!
چه جنس پارچه ای در تولید ماسک استفاده می شود ؟ و چه استاندارد هایی در آن رعایت شده است ؟
وزارت بهداشت در بخشنامه ای که اول اردیبهشت منتشر کرد، جنس ماسک پارچه ای را پنبه اعلام کرد. اسم پارچه ای که برای تولید استفاده می شود، اسپان باند 25 گرمی است.
با توجه به نوسانات روزانه ی تقاضا برای این محصول، آیا میزان تولید ماسک را بر اساس تقاضای بازار تنظیم می کنید ؟
ما نمی توانیم تولید خود را با تقاضای بازار همگام کنیم، بنابراین با تمرکز بر توانایی های خودمان، همان مقدار 70 هزار تولید روزانه ی خود را ثابت نگه می داریم. گاهی تقاضا پایین است و 5 روز هیچ فروشی نداریم و محصولات را انبار می کنیم، گاهی نیز تقاضا بسیار زیاد است و تولیدات 5 روز آینده را نیز پیش فروش کرده ایم. اگرچه در صورت نیاز می توانیم تولید را کاهش دهیم ولی افزایش تولید نیازمند خریداری مجدد دستگاه است که توجیه اقتصادی ندارد.
معضلات و بحران هایی که در این مسیر وجود دارند چیست ؟
یکی از مشکلات مهمی که وجود دارد این است که مرکز یا خریدار مشخصی وجود ندارد که ما ماسک را به آنها بفروشیم. و دلال هایی وجود دارند که ماسک را به قیمت 700 تومان از ما می خرند و آن را در بازار به قیمت 1500 تومان، 2000 تومان، 3000 تومان و هر چقدر گرانتر که بتوانند می فروشند. و ما نمی توانیم به طور مستقیم محصول خود را عرضه کنیم، درست مشابه معضلی که برای خرید پارچه وجود دارد. و چون بیشتر خریداران دلال ها هستند، آنها سفارش تولید را به تولید کنندگان می دهند و چون می خواهند با قیمت هر چه کمتر ماسک ها را تهیه کنند، جنس پارچه با کیفیت پایین سفارش می دهند. به همین علت عمده ی ماسک های موجود در بازار کم کیفیت و بی کیفیت اند.
یکی دیگر از مشکلاتی که وجود دارد و هنوز راه حل مناسبی برای برطرف کردن آن به کار گرفته نشده، این است که علیرغم اینکه سازمان غذا و دارو لیست و بسته بندی تولیدکنندگان مجاز که ماسک استاندارد و مناسب تولید می کنند را به داروخانه ها معرفی کرده است که فقط از آنها خریداری کنند، بعضی کارگاه های زیرزمینی بسته بندی و طرح محصولات ما را کپی و جعل می کنند و ماسک های بی کیفیت و بی تاثیر در برابر ویروس را با نام ما به داروخانه ها می فروشند و هنوز سیستمی برای جلوگیری از این اتفاق وجود ندارد.
ماسک یک محصول حساس است و حتما باید استاندارد های خاصی در آن رعایت شود. برای مثال حتما باید در لایه ی وسط ماسک از پارچه ی ملت بلون ( Meltblown ( استفاده شود، که پارچه ی گران قیمتی است. ولی به سادگی می توان از پارچه های ارزانتر مثلا از همین پارچه ی اسپان باند استفاده کرد یا کلا لایه ی وسط برای ماسک قرار نداد. مصرف کنندگان عادی نمی توانند به راحتی تشخیص دهند که آیا از ملت بلون در ماسک استفاده شده است یا نه، و بدون وجود این فیلتر، این ماسک ها فقط برای جلوگیری از گرد و غبار مفید هستند و هیچ خاصیت ضد میکروبی نخواهد داشت و عملا استفاده از چنین ماسکی بی فایده است. دلالان با تولید این نوع ماسک های تقلبی، ماسک هایی با قیمت های کمتر تولید می کنند و به جاهای مختلف مانند داروخانه ها، سازمانها، قطار شهری و … می فروشند.
برای فروش از سیستم بازاریابی خاصی استفاده می کنید یا خریداران به شما مراجعه می کنند؟
بگذار یک چیز کلی بگویم، من 20 سال است که تولید کننده هستم، تولید و فروش دو مقوله ی مجزا از هم هستند، هیچ گاه یک تولید کننده ی خوب یک فروشنده ی خوب نمی شود و هیچ گاه یک فروشنده ی خوب یک تولید کننده ی خوب نمی شود. تمرکز ها بر تولید است و سعی می کنیم جنس مرغوب را با هزینه ی هر چه کمتر تولید کنیم، خریداران ماسک به ما مراجعه می کنند و ماسک ها را به چند برابر قیمت به مصرف کننده ی نهایی می فروشند.
آیا از سیستم حمل و نقل خاصی برای تحویل محصولات استفاده می کنید ؟
هم ما و هم سایر تولیدکنندگان محصولات خود را درب کارخانه تحویل می دهیم و درگیر جا به جایی کالا نمی شویم. در واقع اگر هم بخواهیم فرصت نمی کنیم که به این مسایل رسیدگی کنیم.
در آینده، در صورت اتمام دوران همه گیری کرونا و بازگشت تقاضا به شرایط قبل از شیوع این ویروس، آیا به فعالیت در این حوزه ادامه می دهید؟ چه برنامه ای برای ماشین آلات و تجهیزات خریداری شده و نیروی انسانی که جذب کرده اید دارید ؟
خیر؛ دیگر در حوزه ی تولید ماسک فعالیت نخواهیم کرد. دستگاه ها را هم دور می اندازیم (!)، این ماشین آلات مخصوص تولید ماسک در هیچ حوزه ی دیگری استفاده ندارند و بنابراین کاملا بی استفاده خواهند شد. در رابطه با نیروی انسانی، ما از کارکنان خود در تولید پوشاک استفاده کرده ایم و با به پایان رسیدن این شرایط فعلی مجددا در پست قبلی مشغول به فعالیت خواهند شد و احتیاجی به تعدیل نیرو و مرخص کردن کارکنان نداریم و تمامی کارکنان خود را حفظ خواهیم کرد.
آیا برنامه ای برای توسعه ی کار دارید ؟
خیر؛ حمایتی از ما نمی شود که بتوانیم روی آن حساب کنیم. ما با امکانات فعلی توان تولید تا روزی 200 هزار ماسک را نیز داریم ولی برای تولید همین 70 هزار تا نیز با مشکل تهیه مواد اولیه مواجه هستیم و هر روز مواد اولیه ی خود را از فروشدگان مختلف تهیه می کنیم.
در آموزش سریع کارکنان و اپراتور های دستگاه به مشکلی نخوردید ؟
قطعا بی مشکل نبوده، بالاخره همیشه این مسیله وجود دارد که تا وقتی کار را به درستی یاد بگیرند و حرفه ای شوند، تعدادی محصول را خراب می کنند و گاهی مجبور به توقف کار می شوید تا در نهایت یاد بگیرند.
رقابت در این حوزه چگونه است و چگونه مزیت رقابتی خود را حفظ می کنید ؟
در حال حاضر تولیدکنندگان و دستگاه های تولید ماسک بسیار زیاد هستند و رقابت خیلی شدیدی در حوزه ی تولید ماسک وجود دارد و با توجه به اینکه دولت اجازه ی صادرات را به این محصول نمی دهد و مردم عادی نمی توانند کیفیت محصول را به درستی تشخیص دهند، تولیدکنندگان باید سر قیمت رقابت کنند. به طوری که الان قیمت تولید برای تولید کنندگان به حداقل رسیده است، در حالی که همچنان قیمت برای مصرف کننده زیاد است و دلالان و واسطه ها بیشترین سود را می برند.
چه پیشنهادی برای بهبود کیفیت ماسک های تولیدی دارید ؟
به نظر من اگر دولت و سازمان غذا و دارو پروتکل های مشخصی برای تولید ماسک تعیین کنند که حتما باید با این پارچه ی مشخص و این کیفیت ماسک تولید شود و همچنین بتوانند جلوی تقلب در تولید ماسک را بگیرند، کیفیت و اثربخشی محصولات تولیدی خیلی بیشتر می شود. در حال حاضر ماسک تقلبی در بازار بسیار زیاد است و به همین علت تولیدکنندکان مجاز نمی توانند ماسک با کیفیت تولید کنند. مثلا اگر ما ماسک با کیفیت با قیمت 1000 تومان تولید کنیم و ماسک های تقلبی با قیمت 700 تومان وارد بازار شوند، چون خریداران نمی توانند کیفیت ماسک ها را تشخیص دهند، ماسک تقلبی را می خرند و تولیدکنندگان مجاز نیز مجبور می شوند کیفیت محصولات خود را پایین بیاورند تا بتوانند رقابت کنند.
پی نوشت 1 :
پارچه اسپان باند که نام انگلیسی آن Spunbond Nonwove یکی از مهم ترین زیر مجموعههای صنعت منسوجات بی بافت به شمار میآید. پارچههای اسپان باند به سبب ویژگیهای خارق العادهای که دارد توانسته است سهم بزرگی از بازار منسوجات را به دست آورد.
جنس پارچه اسپان باند از پلی پروپیلن است که در صنعت به اختصار به آن PP نیز میگویند. در تولید این گونه از پارچههای بی بافت ابتدا مواد اولیه وارد دستگاهی به نام اکسترودر شده و در فرایند اکسترود پلی پروپیلن به صورت مذاب درآمده و سپس وارد یک سری سوزنها میگردد و به همین سبب فیلامنتهایی ایجاد میشود. این فیلامینتها در یک کانال هوا سرد شده و به صورت ایرودینامیکی کشش داده میشود و در انتهای مسیر خود بر روی نوار نقاله تشکیل لایه اسپان باند را میدهند.
پارچههای اسپان باند در مصارف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و با توجه به رشد این صنعت، امروزه با قدرت میتوان گفت که حذف پارچههای اسپان باند به طور کامل غیر ممکن است.
از اسپان باند در صنایع پزشکی، بهداشتی، آرایشی، فیلترینگ، ساختمان، کشاورزی، بسته بندی، تبلیغات به صورت گستردهای استفاده میشود.
ممکن است این تصور برای شما ایجاد شود که پارچه اسپان باند یک محصول جدید و نوآورانه است، ولی جالب است بدانید که صنعت اسپان باند قدمتی دیرینه دارد و به دوران تولید نمد باز میگردد. البته باید گفت که صنعت بی بافت به شکل پارچه اسپان باند حاصل تکنولوژی عصر جدید است.
لازم به ذکر است که نمد و موکت از دیگر انواع منسوجات بی بافت به شمار میآیند. زمانی که در دهه ۱۹۴۰ میلادی فرآیند اسپان باند مورد توجه ویژهای برای تجاری شدن قرار گرفت. اسپان باند توسط دو نفر از پرسنل شرکت Corning امریکا به نامهای Slather و Thomas برای تولید پشم شیشه به ثبت رسید.
منسوجات بی بافت اسپان باندی ساخته شده از ترکیبات پلیمری توسط فناوری Freudenberg آلمان و Du Pont امریکا در سالهای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی به عرصه تجاری سازی رسیدند.
با تولید اسپان باند به شکل امروزی موج جدیدی از صنعت بی بافت شکل گرفت که همین امر موجب شد تا محصولات جدیدی وارد بازار شود. این محصولات رفاه بیشتری برای نسل بشر را ایجاد کرد. از جمله محصولات تولید شده بر پایه پارچه اسپان باند میتوان به انواع البسه یک بارمصرف پزشکی و زیراندازهای بیمارستانی یکبار مصرف اشاره کرد.
از پارچههای اسپان باند در صنایع مختلف استفادههای زیادی میشود که کاربردهای اسپان باند در صنعت بهداشت و درمان بر این متد است: استفاده به عنوان پارچه لباس بیمارستانی، تولید گان جراح، ملحفه یکبار مصرف، تولید دستمال مرطوب و پاک کننده لاک ناخن، تولید کلاه، ماسک، کاور کفش.
این در حالی است که؛ پارچههای اسپان باند را میتوان با ویژگیهای مختلف تولید کرد. در این مدل از پارچهها علاوه بر ویژگیهای عمومی نظیر وزن پارچه، رنگ، عرض، طول و… میتوان ویژگیهایی نظیر آب دوست یا آب گریز بودن، آنتی باکتریال بودن پارچه، نرمی و لطافت، آنتی یو وی شدن و… را ایجاد کرد.
پارچههای اسپان باند بصورت متداول از گرماژ ۸ تا ۴۰۰ گرم تولید میشود. زمانی که بحث وزن پارچه مطرح میگردد یعنی وزن یک متر مربع از پارچه در نظر گرفته میشود. همچنین پارچههای اسپان باند را میتوان به صورت چند لایه نیز تولید کرد. در صنعت منسوجات بی بافت اسپان باند یک لایه را S و اسپان باند دو لایه و سه لایه را به ترتیب ۲S و ۳S مینامند. اسپانهای چهار لایه را ssss یا sms مینامند. این نوع اسپان باندها از نفوذ باکتری و انواع میکروبها جلوگیری میکند و در تولید ماسک، گان جراحی و دیگر موارد بهداشتی به کار میرود.
پی نوشت 2 :
در اسپان باند سه لایه، لایه وسط از جنس مواد ملت بلون است. ملت بلون (Meltblown) یکی از انواع منسوجات بی بافت است که ظرافت الیاف پارچه و قدرت نفوذناپذیری بسیار بالا در برابر مایعات آن را تبدیل به یکی از پرمصرفترین انواع منسوجات بیبافت کرده است. مادهی اولیهی اصلی در تولید پارچه ملت بلون همچون پارچهی اسپان باند، پلی پروپیلن است.
این پارچه از خانواده پارچههای بی بافت مثل اسپان باند است که نقش فیلتر را در ماسک دارد و پارچه ملت بلون منسوجات نبافته متشکل از فیلامنتهای منقطع در طولهای مختلف و ظرافت ۵/۱ میکرون که با استفاده از تکنولوژی ملت بلون تولید میگردد. از بارزترین خصوصیات این نوع پارچهها ظرافت الیاف و قدرت نفوذ ناپذیری بسیار بالا در برابر مایعات میباشد.