در برنامه‌های فروش خودرو، معمولا اولین موردی که توجه مخاطبان را جلب می‌کند، مراحل و شرایط خرید خودرو است. این شرایط اغلب طی بخش‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی در اختیار ارگان‌های ذیربط قرار گرفته، سپس برای اطلاع عموم رسانه‌ای می‌شود.
در همین راستا یکی از خبرهای روز بازار خودرو، واردات خودرو خارجی و نکات مربوط به خرید آن است. به همین دلیل در این مقاله، به بررسی شرایط و مراحل ثبت و خرید خودروهای وارداتی پرداخته خواهد شد. با بخش خودرو دانش جوین همراه باشید.
آیین‌نامه و شرایط واردات خودرو به کشور
چندی پیش آیین‌نامه شرایط واردات خودرو توسط هیات وزیران تصویب شد و معاون اول رئیس جمهور مصوبه نهایی را به کلیه سازمان‌ها شامل وزارت صمت، وزارت کشور، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد ابلاغ کرد. برخی از مهم‌ترین قوانین و شرایط واردات خودرو که در آیین‌نامه آمده، به شرح زیر است:
- ارزش خودرو: فقط خودروهای با ارزش کم‌تر از ۲۰ هزار یورو (فوب) مجاز به ورود هستند و خودروهای با قیمت کم‌تر از ۱۰ هزار یورو (فوب) در اولویت قرار دارند.
- ثبت سفارش و تخصیص ارز: برای واردات خودرو، لازم است ابتدا درخواست واردات و ارز مورد نیاز برای آن ثبت شود. ورود خودرو بدون ثبت سفارش و تخصیص ارز ممنوع است.
- ارزش گمرکی: ارزش گمرکی خودروها با توجه به ماده ۱۴ قانون امور گمرگی محاسبه می‌شود.
- عرضه در بورس کالا: خودروهای وارداتی تنها می‌توانند در بورس کالا عرضه شوند.
- نرخ سود بازرگانی: یک کارگروه با مسئولیت وزارت صمت، موظف به تعیین نرخ سود بازرگانی خودروهای وارداتی است. این نرخ سود براساس ارزش کالا باید تعیین شود.
- واردات خودروهای عمومی: واردات خودروهای سواری، تنها برای استفاده در شبکه حمل‌ونقل عمومی مجاز است.
- واردات در مناطق آزاد: در مناطق آزاد تجاری– صنعتی، تنها خودروهای هیبریدی یا برقی مجاز به ورود هستند. ایستگاه‌های شارژ نیز باید توسط واردکنندگان راه‌اندازی شوند.
- سقف منابع ارزی: حداکثر مقدار منابع ارزی قابل تخصیص برای واردات خودرو (به‌جز سرمایه‌گذاری خارجی) یک میلیارد یورو است.
- منابع ارزی: منابع ارزی مورد نیاز برای واردات خودروهای خارجی از محل صادرات، رمز دارایی سرمایه‌گذاری خارجی و منابع مورد تایید بانک مرکزی تامین می‌شوند.
شرایط خرید خودرو های وارداتی برای اشخاص حقیقی
شرایط خرید خودرو های وارداتی ممکن است در طول زمان تغییراتی داشته باشد، اما طبق آخرین اطلاعیه، هر فردی که برای ثبت‌نام این خودروها اقدام می‌کند باید شرایط عمومی زیر را داشته باشد:
- داشتن گواهینامه رانندگی معتبر.
- عدم خرید خودرو از شرکت‌های خودروساز داخلی یا بورس کالا در ۴۸ ماه گذشته.
- نداشتن پلاک انتظامی فعال
- خریداران باید مبلغی معادل پیش‌پرداخت اولیه را در حساب وکالتی خود داشته باشند. همچنین، این موجودی تا زمان ثبت‌نام قطعی در حساب متقاضی مسدود خواهد شد. درصورت برداشت وجه، ثبت‌نام افراد باطل خواهد شد.
نکات مهم برای خرید خودرو وارداتی
با توجه به اطلاعیه‌ها و شرایط خرید خودرو وارداتی، تخصیص نوبت برای خرید این خودروها، پس از پایان ثبت‌نام قطعی در سامانه یکپارچه فروش و به‌صورت قرعه‌کشی انجام می‌شود.
یکی از شرایط خرید ماشین خارجی این است که درهرصورتی امکان انتقال امتیاز خرید خودرو به اشخاص دیگر، حتی به‌صورت صلح ممنوع است. به این معنی که خریداران نمی‌توانند پس از ثبت‌نام و قبل از تحویل خودرو، حق خرید خود را به دیگران منتقل کنند.
از دیگر شرایط خرید خودرو وارداتی این است که افرادی که نوبت خرید خودروی وارداتی دارند، اجازه ثبت‌نام برای خرید خودروهای داخلی و مونتاژ را نخواهند داشت و همچنین امکان فروش حواله خودرو به‌صورت وکالتی وجود ندارد.
باید توجه داشته باشید که طبق شرایط خرید خودرو های وارداتی، سند ماشین تا یک سال پس از خرید، قابل انتقال نیست. همچنین افراد حقوقی (شرکت‌ها و سازمان‌ها) نمی‌توانند در این طرح‌ها شرکت کنند و فقط مختص افراد حقیقی است.
نکته دیگری که در شرایط خرید خودرو وارداتی آمده این است که افتتاح حساب وکالتی و ثبت‌نام اولیه در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی، تعهد نهایی برای تخصیص خودرو ایجاد نمی‌کند. تعهد برای تامین خودرو بعد از ثبت‌نام قطعی، ایجاد خواهد شد.
نحوه ثبت‌نام و خرید خودرو خارجی
افرادی که شرایط خرید ماشین خارجی را داشته باشند می‌توانند برای ثبت‌نام در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی اقدام کنند و نحوه ثبت‌نام به شرح خواهد بود:
به سامانه یکپارچه عرضه خودروهای وارداتی دولت مراجعه کرده و در صفحه اصلی سامانه، روی گزینه “ثبت‌نام” کلیک کنید.
سپس در فرم ثبت‌نام، مشخصات فردی خود را وارد کنید. مشخصاتی در این بخش لازم است، عبارت‌اند از نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کدملی، شماره تماس، آدرس، کد پستی و سایر اطلاعات مشابه.
در مرحله بعد باید اطلاعات بانکی خود نظیر نام بانک، شماره حساب و شماره شبای خود را وارد کنید و بعد از آن برای حفاظت از حساب کاربری خود، یک رمز عبور انتخاب می‌کنید. این رمز عبور باید قوی و امن باشد تا از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری کند.
پس از تکمیل تمامی مراحل فرم ثبت‌نام، بر روی گزینه “ثبت‌نام” کلیک کنید تا اطلاعات شما به سامانه ارسال شود و درصورت تأیید شرایط و صحت اطلاعات واردشده، شما از طریق پیامک به‌طور رسمی از ثبت‌نام قطعی خود مطلع خواهید شد.
با رعایت شرایط خرید ماشین خارجی و طی‌کردن مراحل فوق، ثبت‌نام خود را در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی انجام داده و از امکانات ارائه‌شده برای خرید این خودروها بهره‌مند خواهید شد. همچنین، بهتر است همیشه از منابع رسمی و دستورالعمل‌های سازمان مربوطه استفاده کنید تا از به روزرسانی‌ها و تغییرات احتمالی آن مطلع شوید.
مراحل خرید خودرو وارداتی
با توجه به شرایط خرید خودروهای وارداتی، فرآیند عرضه و فروش این ماشین‌های خارجی، 3 مرحله دارد:
مرحله اول: نوبت دهی
متقاضی باید یک حساب وکالتی در یکی از بانک‌های معرفی‌شده توسط وزارت صمت ایجاد کند و مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان را به این حساب واریز کند.
پس از ایجاد حساب وکالتی، امکان ثبت‌نام اولیه برای متقاضیان واجد شرایط در سامانه ایجاد می‌شود. مدتی بعد از ثبت نام، فهرست نوبت‌دهی منتشر خواهد شد.
مرحله دوم: عرضه خودرو
ابتدا واردکنندگان طبق شرایط واردات خودرو، نوع و مشخصات خودروهای وارداتی خود را اعلام می‌کنند. متقاضیان براساس نوبتی که پس از ثبت‌نام دریافت کرده‌اند، اقدام به انتخاب خودروی مورد نظر خود می‌کنند.
شایان ذکر است، درصورتی که افراد در این دوره قصد خرید نداشته باشند، نوبت آنها از بین نخواهد رفت و این امکان برای آنها فراهم شده تا در دوره‌های بعدی از نوبت خود استفاده کرده و خرید خود را انجام دهند.
بعداز انتخاب مدل خودرو، قراردادی براساس شرایط خرید خودروهای وارداتی و قیمت پایه خودرو، تنظیم می‌شود. البته در زمان تنظیم قرارداد، سایر هزینه‌ها اعم از هزینه حمل‌ونقل، مالیات، عوارض و حقوق گمرکی به خریدار اعلام می‌شود که باید در مهلت مقرر پرداخت شود و فروشنده نیز تعهد می‌کند خودرو را به‌موقع تحویل دهد.
مرحله سوم: تحویل خودرو
طبق بخش‌نامه شرایط خرید خودروهای وارداتی، کل مبلغ نهایی خرید، باید در 3 نوبت و به‌صورت زیر توسط خریدار پرداخت شود و خودرو تا یک ماه پس از تکمیل وجه به خریدار تحویل خواهد شد.
- نوبت اول پرداخت وجه: هنگام ثبت‌نام، مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان برای ایجاد حساب وکالتی در بانک واریز می‌شود.
- نوبت دوم پراخت وجه: هنگام عقد قرارداد و تخصیص خودرو، مبلغی که شامل قیمت خودرو و هزینه‌های تا ورود خودرو به گمرک است، باید پرداخت شود.
- نوبت سوم پرداخت وجه: هنگام تحویل خودرو، هزینه‌هایی در هنگام زمان تنظیم قرارداد اعلام شده بود و مربوط به مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، تعویض پلاک می‌شود، باید تسویه شود.
شرایط انصراف از خرید خودروهای وارداتی
در بخش‌نامه شرایط خرید خودرو های وارداتی، برای انصراف از خرید و جریمه تاخیر در تحویل خودرو نیز شرایط و قوانینی تعیین شده که در ادامه به آنها پرداخته خواهد شد.
شرایط انصراف از خرید خودرو:
درصورتی که متقاضی تا پیش از انعقاد قرارداد نهایی با واردکننده، از سامانه انصراف دهد، هیچ جریمه‌ای به آنها تعلق نمی‌گیرد؛ اما درصورت انصراف پس از انعقاد قرارداد، متقاضی باید جریمه‌ای معادل ۵ درصد قیمت پایه خودرو را به واردکننده پرداخت کند.
افرادی که هم‌زمان با ثبت‌نام برای خودروهای خارجی، اقدام به خرید خودرو از بورس کالا یا سامانه خرید خودروسازان کنند، باید از طرح تقاضای خودرو وارداتی انصراف دهند. در غیر این صورت، متقاضی طبق قرارداد و شرایط خرید ماشین خارجی جریمه خواهد شد.
جریمه تاخیر در تحویل خودرو:
واردکننده درصورت تاخیر در تحویل خودرو، موظف به پرداخت جریمه ماهانه ۷.۵ درصدی به خریدار است. اگر بیش از ۳ ماه از تعهد تحویل خودرو توسط واردکننده گذشته و هنوز هم خودرو به خریدار تحویل داده نشده باشد، هر کدام از طرفین می‌توانند قرارداد را باطل کنند. در این صورت، واردکننده علاوه‌بر پرداخت جریمه ماهانه ۷.۵ درصد، باید ۵ درصد نیز به‌عنوان جریمه فسخ قرارداد به خریدار پرداخت کند.
این جریمه‌ها، به‌منظور ایجاد تناسب و تعادل در فرآیند خرید و فروش خودروهای وارداتی تعیین شده‌اند. درهرصورت، بهتر است قبل از انجام هر معامله، با مطالعه دقیق دستورالعمل‌ها، بررسی شرایط خرید ماشین خارجی و مراجعه به منابع رسمی مربوطه، اطلاعات دقیق‌تری را به‌دست آورید.
گارانتی خودروهای وارداتی
یکی از مسائل مهم برای خریداران، ارائه تضمین و گارانتی برای محصول خریداری‌شده است که به این مورد نیز در آیین‌نامه شرایط واردات خودرو اشاره شده است. بندهای مربوط به جزئیات گارانتی که در شرایط خرید خودرو های وارداتی آمده است، به شرح زیر است:
- تضمین خدمات پس از فروش: واردکنندگان خودروهای وارداتی موظف به ارائه خدمات پس از فروش برای این خودروها هستند و برای این منظور باید تضامین مالی و تعهد نیز ارائه دهند. این تضامین ازطریق سامانه جامع گارانتی و با تایید سازمان ملی استاندارد ارائه می‌شود.
- زیرساخت‌های خدمات پس از فروش: شرکت‌های واردکننده باید اقدامات و زیرساخت‌های لازم را برای ارائه خدمات پس از فروش متناسب با حجم واردات خود فراهم کنند. مواردی نظیر ایجاد مراکز خدماتی، تامین قطعات یدکی و تخصیص فضای مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری خودروها، ازجمله این اقدامات است.
- شکل ارائه خدمات پس از فروش: شرکت‌های واردکننده، 2 گزینه برای ارائه خدمات پس از فروش پیش‌رو دارند. آنها یا باید خودشان شرکت خدمات پس از فروش را تاسیس کنند، یا با یک شخص یا شرکت دیگر، قراردادی برای ارائه این خدمات منعقد کنند.
- شناسه رهگیری و شناسانامه گارانتی: طبق بخش‌نامه و شرایط خرید خودرو های وارداتی، هر خودرو دارای یک شناسه رهگیری یکتا است و برای هر شناسه رهگیری، یک شناسانامه گارانتی صادر می‌شود که جزئیات مربوط به خدمات پس از فروش، تضمین‌ها و شرایط ارائه خدمات را برای خریداران خودرو مشخص می‌کند.
با توجه به این موارد، متقاضیانی که قصد خرید خودروی وارداتی دارند، باید جزئیات گارانتی خودروی خریداری‌شده خود را به‌دقت بررسی کنند، تا درصورت بروز مشکل احتمالی، از دریافت خدمات مناسب و قابل اعتماد، بهره‌مند شوند.
مزایا و معایب واردات و خرید خودرو وارداتی
واردات و همچنین خرید و فروش خودروهای وارداتی دارای مزایا و معایب متعددی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد.
مزایای واردات خودرو:
واردات خودرو و خرید آن با حفظ اصول و پایبدی به شرایط خرید خودرو، تاثیرات مثبتی در صنعت خودرویی کشور خواهد داشت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
- آرامش بازار خودرو: با واردات خودرو می‌توان به‌طور موقت التهابات بازار خودرو را کاهش داد و آرامش نسبی در بازار ایجاد کرد. این موضوع علاوه‌بر ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، باعث کاهش قیمت‌ها و ایجاد رقابت سالم‌تر نیز خواهد شد.
- قدرت انتخاب بالا برای گروه‌های مصرف‌کننده: واردات خودرو، به مصرف‌کنندگان امکان انتخاب از بین مجموعه‌ای از خودروهای مختلف با امکانات و قیمت‌های متنوع را می‌دهد و آنها می‌توانند با توجه به نیازها و سلیقه‌هایشان، خودروی مورد نظر خود را انتخاب کنند.
- دسترسی به خودروهای با کیفیت بالا: واردات و خرید ماشین خارجی با رعایت آیین نامه شرایط واردات خودرو، به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد که به خودروهای با کیفیت و با تکنولوژی مدرن دسترسی داشته باشند.
- ایجاد فضای رقابتی: واردات خودرو باعث ایجاد فضای رقابتی بین تولیدکنندگان داخلی و واردکنندگان خارجی می‌شود. این رقابت می‌تواند به بهبود کیفیت، کاهش قیمت و افزایش قدرت انتخاب برای مصرف‌کنندگان منجر شود.
معایب واردات خودرو:
واردات خودرو علاوه‌بر مزایایی که دارد، اگر به‌صورت برنامه‌ریزی‌نشده و خارج از اصول باشد، ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود، ازجمله:
- اختلاف‌نظر میان واردکنندگان و تولیدکنندگان: عدم سیاست‌ها‌گذاری مناسب و تصمیم‌های اشتباه در ارتباط با واردات خودروهای خارجی ممکن است به اختلاف و نزاع میان واردکنندگان و تولیدکنندگان داخلی منجر شود. این اختلافات، بازار را تحت تأثیر قرار داده و برنامه‌های توسعه صنعت خودرو را مختل خواهد کرد.
- آماده نبودن زیرساخت‌های گمرکی برای آزادسازی واردات: واردات خودروها نیاز به زیرساخت‌های گمرکی مناسب دارد که درصورت آماده نبودن آنها، تاخیر در ورود و تحویل خودرو و همچنین مشکلات مرتبط با گمرک محتمل خواهد بود.
جمع‌بندی
در این مقاله، به مرور شرایط خرید خودرو وارداتی پرداخته شد. این شرایط شامل قوانین ورود خودرو به کشور، ثبت نام، نوبت‌دهی، پرداخت هزینه‌ها، ارائه خدمات پس از فروش و انصراف از خرید می‌شود.
برای اطمینان از خرید موفقیت‌آمیز خودروی وارداتی و انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای شخصی، افراد باید از تمامی شرایط و مراحل مرتبط با این فرآیند آگاهی داشته باشند و با کسب اطلاعات کافی و مطالعه دقیق شرایط واردات خوردو، از این فرصت منحصر‌به‌فرد، بهترین بهره را ببرند. برای اطلاعات بیشتر درباره این موضوع کافی‌است اپلیکیشن دانشجو اینترنشنال را نصب کنید. برای نصب اپلیکیش دانش جوین به کافه بازار مراجعه کنید.
