بررسی وظایف و قوانین کمیسیون ماده پنج شهرداری تهران

کمیسیون ماده پنج شهرداری تهران چیست؟

کمیسیون ماده پنج از قوانین و مقررات خاصی پیروی می کند. در این متن به اختیارات و مقررات کمیسیون ماده ۵ خواهیم پرداخت تا به هنگام ارائه طرح توجیهی شهرداری با مشکلی روبرو نشوید. همانطور که میدانید در هر استان یا فرمانداری تغییرات، بررسی و تصویب طرح امکان سنجی توسط کمیسیونی انجام می شود که اعضای آن ریاست استاندار یا فرماندار ‌کل و رئیس انجمن شهرستان، شهردار، نمایندگان وزارت فرهنگ و هنر و آبادانی و مسکن و مهندسین مشاور می‌باشد. قسمتی از طرح توجیهی شهرداری قابل اجرا و تغییر است که توسط انجمن شهر به تصویب برسد. بر حسب تبصره اصلاح شده ماده پنج، بررسی و همچنین تصویب طرح‌های توجیهی شهری و اعمال تغییرات بر روی آن‌ها در شهر تهران به عهده کمیسیونی متشکل شده از نمایندگان وزرای مسکن و شهرسازی کشور، نیرو، سرپرست سازمان حفاظت محیط‌ زیست و شهردار تهران یا نماینده او و رئیس شورای شهر تهران می‌باشد.

نگاهی به وظایف و اختیارات کمیسیون ماده ۵

کمیسیون ماده پنج شهرداری با نام شورای عالی شهرداری و معماری نیز شناخته میشود. این کمیسیون دارای وظایفی است که بهتر است با آنها آشنا شوید. بررسی پیشنهادات در هیات وزیران که در آن سیاست های شهرداری مطرح می شود، از مهم ترین وظایف و اختیارات آن محسوب می شود. به عبارت دیگر می توان گفت وظیفه اصلی کمیسیون ماده پنج  تصویب و یا رد تغییراتی است که در طرح توجیهی مهندسان مشاور مطرح شده، است. در ادامه با مرکز تخصصی هفت شهر آریا همراه باشید تا به بررسی بیشتر این موضوع بپردازم. کمیسیون ماده پنج همان طور که گفته شد جهت هماهنگ کردن برنامه‌های شهرسازی تاسیس شده است. تاسیس این شورا به سال 1351 بر می گردد. این شورا به منظور محیط زیست بهتر  و سالم تر برای مردم ایران ایجاد شده است. همچنین این کمیسیون جهت توسعه هنر معماری در ایران و رعایت سبک‌های مختلف معماری سنتی و ملی و ارائه ضوابط و جنبه‌های اصول آن و در نتیجه یافتن شیوه‌های اصولی و مناسب ساختمانی در مناطق مختلف کشور ایجاد شده است. به طور خلاصه وظایف کمیسیون ماده پنج به صورت زیر می باشد:

• مهم ترین وظیفه این کمیسیون بررسی کردن پیشنهادهایی است که در مورد سیاست کلی شهرسازی ایران می باشد.
• بررسی و اظهار نظر در مورد پیشنهادها و لوایح شهرسازی و مقررات مربوط به طرح‌های جامع شهری از دیگر وظایف کمیسیون ماده پنج  می باشد. منظور از طرح‌های جامع شهری منطقه‌بندی، نحوه استفاده از زمین، تعیین مناطق صنعتی و بازرگانی، اداری، مسکونی، تاسیسات عمومی، فضای سبز و سایر نیازمندی‌های عمومی شهر می باشد.
• بررسی نهایی طرح‌های جامع شهری و تغییرات آنها خارج از نقشه‌های تفصیلی.
• تعیین معیارها و ضوابط و آیین نامه‌های شهرسازی.

وظایف دبیرخانه کمیسیون ماده ۵

از آنجایی که پیگیری و اجرا وظایف کمیسیون ماده ۵ از طریق دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران انجام می شود، قانونگذار وزارت راه و شهرسازی را مسئول کرده تا در تشکیلات خود واحدی تحت نظر معاونت شهرسازی و معماری آن وزارتخانه ایجاد کند. وظایف وزارتخانه به شرح زیر است:

• بررسی و اظهارنظر در مورد طرح‌های جامع شهری از طریق کمیته‌های فنی که اعضای آن به انتخاب شورای عالی شهرسازی و معماری و موسسات ذیربط تعیین می‌شوند.‏
• تهیه معیار‌ها و ضوابط آیین نامه‌های شهرسازی.‏
• نظارت در تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی و جلب نظر شوراهای اسلامی شهر و شهرداری‌های مربوط در حین تهیه طرح‌های تفصیلی.
• نظارت در اجرای مراحل مختلف طرح‌های تفصیلی شهری.
• ابلاغ مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مسئول.
• ایجاد یک مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
• جمع‌آوری اطلاعات و آمار اقتصادی و اجتماعی و شهرسازی ومعماری.
• تشکیل نمایشگاه‌ها از کارهای مختلف شهرسازی و معماری.‏

اعضای اصلی تشکیل دهنده کمیسیون ماده ۵

برگزاری کمیسیون ماده پنج با حضور رئیس، دبیر و ۳ عضو از اعضا انجام می شود. به یاد داشته باشید که هنگامی که ۴ عضو از اعضای کمیسیون رای موافق خود را اعلام کردند، مصوبه کمیسیون اعتبار خواهد داشت. اعضای اصلی کمیسیون ماده ۵ به صورت زیر می‌باشد:

• استاندار (یا معاون عمرانی او)
• شهردار
• نماینده شورای اسلامی شهر
• نماینده سازمان میراث فرهنگی
• نماینده وزارت راه و شهرسازی
• نماینده جهاد کشاورزی
• نماینده سازمان نظام مهندسی (حق رای ندارد)

اعضای کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران

• اعضای کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران به شرح زیر است:
• معاونین ذیربط وزرای مسکن و شهرسازی، کشور، نیرو و جهاد کشاورزی
• معاونین روسای سازمان‌های حفاظت محیط زیست، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
• شهردار تهران به عنوان رئیس کمیسیون
• رئیس شورای اسلامی شهر تهران (بدون حق رای)

مراحل تصویب و تغییر طرح تفصیلی در کمیسیون ماده ۵

پروسه تصویب و تغییر طرح تفصیلی با گزارش طرح توجیهی در کمیسیون ماده پنج حدوداً ۳ تا ۴ ماه طول می کشد. در این بخش به مراحل تصویب طرح های تفصیلی در این کمیسیون خواهیم پرداخت. در مرحله نخست باید اقدامات لازم جهت مهر کردن نامه درخواستی از شهرداری با ضمیمه نظریه مهندسان بازنگری در طرح تفصیلی در دبیرخانه سازمان انجام گیرد. پس از مهر شدن نامه درخواستی باید آن را به واحد مربوطه ارجاع داد. پس از دستور مدیر شهرسازی در مرحله بعدی باید اقدام به ثبت شماره در دفترخانه شود. بدین جهت شماره به دفتر واحد شهرسازی ارسال می شود و پس از آن به کارشناس مسئول ارسال می‌ شود. در صورتی که مدارک لازم تکمیل نباشند، نامه به ارگان مربوطه جهت تکمیل مدارک ارجاع می‌شود. ولی اگر مدارک کامل باشند، کارشناس مسئول از مکان بازدید کرده و به بررسی آن می پردازد. سپس نظر خود را اعلام و به کمیته کارشناسی ارجاع می‌دهد. در مرحله آخر در صورتی که نظر کارشناس قطعی باشد، به کمیسیون ماده ۵ ارجاع داده می شود.