موج قوی خشم و ناامیدی در کودکان می‌تواند منجر به بروز رفتارهای تهاجمی در آن‌ها شود و این مسئله چالش‌های فراوانی را به همراه دارد. گاهی اوقات این رفتارها آن چنان شدید هستند که والدین را هم درگیر می‌کنند و آن‌ها اغلب بی‌اطلاع از علت بروز این همه خشم و عصبانیت باعث بدتر‌شدن وضعیت می‌شوند. روانپزشک کودکان بر این باور هستند که والدین با روش‌های مختلف که در ادامه بررسی شده‌اند می‌توانند راه‌های کنترل خشم و ناامیدی را به شیوه‌ای سالم و درست به کودکان خود آموزش دهند.
چرا کودک من تا این حد عصبانی است؟
شاید کنجکاو هستید که چرا کودک شما تا این حد رفتار پرخاشگرانه از خود بروز می‌دهد. حقیقت این است که گروه بزرگی از پروفسور روانپزشک کودکان معتقد هستند که کودک شما به دلایل زیر ممکن است عصبانی‌تر از سایر همسن و سالان خود به نظر برسد:
- دیدن سایر اعضای خانواده در حال مشاجره و بحث و جدل با یکدیگر
- مشکلات با دوستان
- مورد زورگویی قرارگرفتن
- درگیری با تکالیف مدرسه یا امتحانات
- احساس استرس، اضطراب یا ترس از مقابله با مسائل گوناگون
- کنارآمدن با تغییرات هورمونی در دوران بلوغ و موارد دیگر
کودک شما در بیشتر موارد از علت واقعی عصبانیت خود مطلع نیست؛ بنابراین وظیفه‌ی شما است که به عنوان یک والد به او کمک کنید تا از این موضوع اطلاع یابد و به شیوه‌ای سالم احساسات خود را بروز دهد.
خشم و عصبانیت فرزندتان را بپذیرید
در گام اول لازم است که عصبانیت کودک خود را قبول کنید و این مسئله را با گفتن جملاتی مثل «درک می‌کنم که عصبانی هستی.» به او یادآور شوید. بعد از آن به او بگویید که عصبانی‌شدن اشکالی ندارد و همه‌ی احساسات او درست هستند تا تصور نکند که باید آن‌ها را پنهان کند.
خشم را در کنار یکدیگر کنترل کنید
یکی از راهکارهای پیشنهادی توسط روانپزشک کودک همکاری در کنترل خشم است؛ به این ترتیب فرزند شما متوجه می‌شود که مشکل ایجاد شده به خاطر خشم است نه خود. در مورد بچه‌های کوچک‌تر می‌توانید از خلاقیت خود استفاده و با دادن یک نام به خشم و ترسیم تصویری از آن به درک بهتر این مسئله کمک کنید. برای مثال می‌توان عصبانیت را شبیه به آتشفشانی دانست که در نهایت منفجر می‌شود.
روش تعامل و برخورد شما با خشم بر نحوه‌ی پاسخ کودک به این مسئله تاثیر چشم‌گیری دارد و تبدیل آن به مسئله‌ای که والدین و کودک با یکدیگر بر روی آن کار می‌کنند واقعاً کمک‌کننده است.
به کودک خود کمک کنید با علائم و نشانه‌های خشم آشنا شود
در صورتی که کودک شما از علائم اولیه‌ی خشم و عصبانیت مطلع شود می‌تواند به شیوه‌ی موثرتری آن را مدیریت و کنترل کند. به همین جهت دکتر روانپزشک کودک و متخصصان این زمینه می‌گویند که باید در مورد احساسات گوناگون کودکان در زمان عصبانیت با آن‌ها صحبت کنید و بگوید که در این زمان آن‌ها دچار افزایش ضربان قلب، انقباض عضلات و درد معده می‌شوند و ممکن است دست‌های خود را مشت کنند و دندان‌ها را هم به یکدیگر فشار دهند.
منطقه‌ای آرام برای او بسازید
می‌توانید با مشورت با روانپزشک کودکان منطقه‌ای آرام برای فرزند خود بسازید که در آن با تکنیک‌های مختلف بتواند خشم و عصبانیت خود را فراموش کنند. تعدادی از ابزارهای کمک‌کننده در این زمینه شامل کتاب‌های رنگ‌آمیزی، مدادرنگی، مجله، کتاب داستان، پازل و عروسک‌های الیافی هستند.
حواس او را به فعالیت‌های دیگر معطوف کنید
در حین کنترل خشم در کنار یکدیگر می‌توانید حواس فرزند خود را معطوف فعالیت‌های دیگر کنید تا بتواند عصبانیت خود را مدیریت کند. برای مثال می‌توانید از او بخواهید:
- تا عدد ۱۰ بشمارد
- از موقعیت پیش‌آمده فاصله بگیرد
- آهسته و عمیق نفس بکشد
- برای پایین‌آوردن میزان تنش مشت خود را باز و بسته کند
- با فرد قابل اعتماد صحبت کند
- به منطقه‌ی آرام خود برود
با پیشنهاد فعالیت‌های فوق به کودکان در زمان بروز خشم به آن‌ها کمک میکنید تا با دنبال‌کردن استراتژی‌های گوناگون حواسشان را متوجه فعالیت‌های دیگر کنند.
حد مجاز واکنش در زمان عصبانیت را به صورت جدی تعیین کنید
شما می‌خواهید به کودک خود نشان دهید که احساس خشم و عصبانیت او را درک میکنید و این مسئله طبیعی است، اما باید در عین حال حد و مرز این رفتار را به صورت دقیق مشخص کنید و برای مثال نشان دهید که رفتار پرخاشگرانه به هیچ‌عنوان پسندیده و پذیرفته شده نیست. اگر کودک شما خواهر یا برادر خود را کتک می‌زند می‌توانید به او بگویید که عصبانی بودن اشکالی ندارد، اما ما اجازه نداریم به کسی ضربه یا لگد بزنیم.
کودکان خود را به بازی و ورزش دعوت کنید
تشویق فرزندان به بازی و ورزش یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی توسط پروفسور روانپزشک کودکان است که به آن‌ها کمک می‌کند در کنار خشم، احساسات گوناگونی نظیر ترس، استرس، اضطراب و افسردگی را هم به درستی مدیریت کنند. برای نوجوانان شرکت در فعالیت‌هایی مثل پیاده‌روی، دویدن یا دوچرخه‌سواری می‌تواند واقعاً کارآمد باشد.
از فرزند خود بخواهید که احساساتش را به زبان بیاورد
کودکان معمولاً نمی‌دانند که چگونه و با چه کلماتی احساسات خود را بر زبان بیاورند؛ بنابراین می‌توانید به آن‌ها بگویید که در زمان عصبانیت باید در مورد چیزهایی که آن‌ها را ناراحت کرده است، صحبت کنند تا شما بتوانید آن‌ها را بهتر درک کنید. در صورتی که فرزند شما نمی‌تواند علت عصبانیت خود را توضیح دهد از او بخواهید که به گفتن جمله «من عصبانی هستم.» اکتفا کند تا شما برای کمک به او حاضر شوید.
با گذشت زمان کودکان صدا و قوانین والدین را به ملکه‌ی ذهن خود مبدل می‌کنند و با توجه به قواعد آن‌ها اصول اخلاقی خاصی را در خود پرورش می‌دهند.
دریافت نوبت مشاوره از برترین روانپزشک کودکان کشور در دکترتو
پیگیری تمامی راهکارهای بالا به شما کمک می‌کند که مدیریت صحیح خشم را به کودکان خود آموزش دهید. البته همواره بهتر است از کمک کارشناسان مجرب و حرفه‌ای وب‌سایت دکترتو در این زمینه استفاده کنید. با مراجعه به این وب‌سایت کاربران می‌توانند از برترین روانپزشک کودک در شهر محل سکونت خود نوبت بگیرند تا کلیه‌ی نکات لازم را در این زمینه به آن‌ها یادآور شوند.
