به گزارش اقتصادآنلاین، فعالان بازار رمزارز باید از هم اکنون سوابق تراکنش‌های خود را ثبت کرده، درآمدها را مستند و اظهارنامه‌های مالیاتی را در موعد مقرر ارائه کنند؛ زیرا از سال ۱۴۰۴، مالیات بر دارایی‌های دیجیتال وارد مرحله اجرایی می‌شود و نظارت سازمان امور مالیاتی بر معاملات رمزارزها جدی‌تر از همیشه خواهد بود.
گام تازه دولت در سامان‌دهی بازار رمزارز
رشد سریع بازار رمزارزها در سال‌های اخیر، نگاه سیاست‌گذاران اقتصادی را به خود جلب کرده است. حجم بالای معاملات و گردش مالی در این حوزه، دولت را به سمت ایجاد نظام مالیاتی منسجم سوق داده تا جریان‌های مالی شفاف‌تر و درآمدهای این بخش تحت نظارت قرار گیرند. از ابتدای ۱۴۰۴، بحث مالیات بر دارایی‌های دیجیتال به شکل رسمی در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار دارد.
تعریف مالیات رمزارز
مالیات رمزارز در واقع مالیاتی است که بر سود و درآمد حاصل از خرید و فروش، استخراج یا ارائه خدمات مرتبط با دارایی‌های دیجیتال وضع می‌شود. به بیان ساده، هر زمان که دارایی دیجیتال نقد شود یا برای خرید کالا و خدمات به کار رود، به عنوان درآمد مشمول مالیات شناخته می‌شود. اما صرف نگهداری (هولد) رمزارز بدون فروش یا تبدیل، مشمول مالیات نخواهد بود.
قوانین مالیاتی ۱۴۰۴ رمزارز زیر چتر قانون مالیات‌های مستقیم
در حال حاضر قانون اختصاصی برای رمزارزها وجود ندارد و معاملات آن‌ها بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم بررسی می‌شود. مطابق مواد ۹۳، ۹۴، ۱۱۹ و ۱۳۱ این قانون، درآمد حاصل از خرید و فروش رمزارز در رده مالیات بر درآمد و درآمد اتفاقی قرار می‌گیرد.
همچنین، مراکز استخراج رمزارز به‌عنوان واحد صنعتی شناسایی شده‌اند و در صورت بازگرداندن درآمد صادراتی خود به چرخه رسمی اقتصاد، ممکن است از نرخ صفر مالیاتی بهره‌مند شوند.
نحوه محاسبه مالیات رمزارز در سال ۱۴۰۴
محاسبه مالیات رمزارز مشابه مالیات عملکرد مشاغل است و نرخ آن به‌صورت پلکانی تعیین می‌شود:
تا سقف ۲۸۸ میلیون ریال: معاف از مالیات
تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال: نرخ ۱۵ درصد
تا سقف ۱ میلیارد ریال: نرخ ۲۰ درصد
بیش از ۱ میلیارد ریال: نرخ ۲۵ درصد
برای اشخاص حقوقی، نرخ مالیات مطابق ماده ۱۰۵ قانون مالیات‌های مستقیم ثابت خواهد بود. با این حال، امکان تغییر نرخ‌ها در طول سال و بر اساس بخشنامه‌های جدید وجود دارد.
فرآیند پرداخت مالیات دیجیتال همه چیز الکترونیکی می‌شود
تمام مراحل پرداخت مالیات رمزارز در سال ۱۴۰۴ به‌صورت الکترونیکی انجام خواهد شد. مودیان باید در سامانه tax.gov.ir ثبت‌نام و مراحل زیر را طی کنند:
۱. ورود به بخش اظهارنامه الکترونیکی و ثبت اطلاعات خرید، فروش یا استخراج
۲. دریافت برگه تشخیص مالیات
۳. مشاهده شناسه ۳۰ رقمی نسیم و صدور قبض مالیاتی
۴. پرداخت از طریق درگاه رسمی payments.tax.gov.ir
ثبت الکترونیکی سوابق پرداخت باعث حذف مراجعات حضوری و تسریع صدور مفاصاحساب خواهد شد.
چه فعالیت‌هایی مشمول مالیات می‌شوند؟
طبق دستورالعمل‌های سازمان امور مالیاتی، چهار گروه از فعالیت‌های رمز‌ارزی مشمول مالیات هستند:
فروش یا تبدیل رمزارز به ریال یا ارز دیگر
دریافت رمزارز در ازای کالا یا خدمات
دریافت پاداش یا ایردراپ
استخراج رمزارز و درآمد حاصل از ماینینگ
در مقابل، نگهداری دارایی دیجیتال بدون فروش یا تبدیل، مشمول مالیات نیست مگر آنکه منجر به سود واقعی شود.
مالیات رمزارز و ارز خارجی سیاستی برای مقابله با سوداگری
در سال ۱۴۰۴، مالیات بر معاملات ارز خارجی نیز مشابه رمزارز اعمال می‌شود تا از دپوی سوداگرانه ارز جلوگیری شود. نرخ علی‌الحساب مالیات بر خرید و فروش ارز خارجی همچنان ۱۰ درصد است. البته معاملات خاص مانند خرید ارز مسافرتی یا دانشجویی از مالیات معاف هستند.
مالیات تریدرهای حرفه‌ای زیر ذره‌بین سازمان امور مالیاتی
تریدرهایی که به‌صورت حرفه‌ای و مداوم در بازار رمزارز فعالیت دارند، در رده مودیان مالیاتی محسوب می‌شوند. سازمان امور مالیاتی با استفاده از سامانه‌های هوشمند، امکان شناسایی تراکنش‌ها و درآمدهای پنهان را دارد.
در صورت عدم ارائه اظهارنامه یا تأخیر، جریمه‌ای تا سقف ۳۰ درصد مالیات تعیین‌شده اعمال می‌شود. بنابراین، ثبت دقیق معاملات و شفاف‌سازی درآمدها اهمیت ویژه‌ای دارد.
نکات کلیدی برای معامله‌گران کریپتو در سال ۱۴۰۴
استخراج‌کنندگان به گعنوان واحد صنعتی مشمول مالیات عملکرد هستند.
تریدرها در صورت کسب سود باید اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند.
نگهداری صرف دارایی بدون فروش مشمول مالیات نیست.
پرداخت مالیات فقط از طریق سامانه رسمی سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود.
سال ۱۴۰۴ را می‌توان آغاز دوره رسمی شفاف‌سازی مالیاتی در حوزه دارایی‌های دیجیتال دانست. اجرای این قانون، علاوه بر ایجاد منبع درآمد جدید برای دولت، به نظم بخشی بازار کریپتو و جلوگیری از سفته‌بازی کمک می‌کند.
فعالان این بازار باید از حالا تراکنش‌ها و سودهای خود را ثبت و مستند کنند تا در زمان ارائه اظهارنامه، با مشکلی مواجه نشوند. پایبندی به قانون و شفافیت مالی می‌تواند به افزایش اعتبار اقتصادی معامله‌گران و کاهش ریسک‌های حقوقی در آینده منجر شود.
