کاهش قیمت دلار جزء آن دسته از اتفاقاتی که همه بازارها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. دلاری که در ابتدای فروردین سال جاری کانال بالای ۱۰۰ هزار تومانی را هم تجربه کرد، این روزها دوباره در کانال ۷۰ هزار تومانی دیده شد. عقب گرد قیمت دلار را در اثر سیگنال های سیاسی غالبا ذکر می کنند و البته کماکان بازار ارز و دیگر بازارها درانتظار دیدن نتایج مذاکرات بین ایران و آمریکا هستند تا به وضعیت نسبتا کم نوسان ماه های گذشته برگردند.
در همین رابطه خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر کاهش قیمت دلار و سیاست های اخیر دولت در این رابطه پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
علت ریزش شدید قیمت دلار در بازار داخلی کشور
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز درباره تحولات نرخ ارز در ایام تعطیلات نوروز و سقوط شدید قیمت دلار گفت: افزایش قیمت دلار از ۸۰ هزار تومان به ۱۰۳ هزار تومان طی تعطیلات، نشان می‌دهد که اتفاق بنیادی در اقتصاد کشور رخ نداده و این رشد، بیشتر ناشی از انتظارات و جو روانی بازار بوده است. به نظر می‌رسد گروهی که بازار آزاد ارز را هدایت می‌کنند، به نوعی با برخی بخش‌های تصمیم‌گیر اقتصادی نیز در ارتباط هستند. تصور اینکه بانک مرکزی کاملاً از تحرکات بازار آزاد بی‌اطلاع باشد یا قدرت کنترل آن را نداشته باشد، سخت است.
وی ادامه داد: بازار آزاد که شاید کمتر از ۱۰ درصد از مجموع معاملات ارزی کشور را شامل می‌شود ـ شامل مصارفی چون قاچاق، کنز، سفرهای خارجی و حواله‌های خرد، توانسته در مقاطع کوتاه تاثیرات شدیدی بر نرخ ارز بگذارد. این نشان دهنده ضعف در مدیریت انتظارات و عدم استفاده به‌موقع از ابزارهای سیاست گذاری است.
انتظارات مثبت از مذاکرات؛ عامل سقوط نرخ دلار
بغزیان با اشاره به تاثیر اخبار مذاکرات بر تحولات اخیر بازار ارز گفت: با شروع مذاکرات و شکل گیری انتظارات مثبت مبنی بر رفع تحریم‌ها و گشایش‌های ارزی و اقتصادی، نرخ ارز به سرعت دچار سقوط شد. این سقوط نرخ، به باور من تا حد زیادی مشکوک بود؛ چرا که شدت افت قیمت، فراتر از انتظارات منطقی اقتصادی بود. همانطور که پیش از این افزایش قیمت شدید دلار تحت تاثیر جو جنگی و تهدیدهای آمریکا و اسرائیل رخ داده بود، این بار هم تغییر انتظارات باعث سقوط شدید قیمت شد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع که افزایش قیمت دلار رخ داده بود، بانک مرکزی عکس‌العمل جدی نشان نداد و حتی به مردم توصیه می‌کرد به جای خرید ارز، به خرید طلا روی بیاورند؛ مشابه توصیه‌ای که پیش‌تر درباره سرمایه گذاری در بورس انجام شد و به ضرر بسیاری از سرمایه‌گذاران انجامید.
کاهش قیمت دلار؛ بدون کاهش واقعی قیمت کالاها
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عدم تاثیرپذیری بازار کالاها از کاهش قیمت دلار افزود: با وجود افت شدید نرخ ارز، هیچ کالایی به طور واقعی ارزان نشده است. حتی کالاهای وارداتی که مستقیماً تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارند، نظیر دارو، میوه و لبنیات، کاهش قیمتی متناسب با افت نرخ دلار نداشته‌اند. بلکه برعکس، زمزمه‌هایی درباره آزادسازی قیمت‌ها و حذف یارانه‌های برخی کالاها به گوش می‌رسد.
بغزیان ادامه داد: «این وضعیت نشان می‌دهد که کاهش نرخ ارز فعلاً یک پدیده انتظاری است و تا زمانی که به گشایش‌های واقعی منجر نشود، نمی‌توان انتظار داشت اثر پایداری بر قیمت‌ها یا رفاه مردم داشته باشد.
پیش‌بینی روند آتی دلار؛ ادامه ریزش یا بازگشت؟
وی در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی آینده نرخ دلار در صورت ادامه اخبار مثبت گفت: اگر روند مذاکرات مثبت بماند و به توافق رسمی مکتوب منجر شود، ممکن است شاهد ادامه کاهش نرخ دلار باشیم. البته باید توجه داشت که بازار توافقی تغییر خاصی نکرده و همچنان مشکلاتی در تامین ارز کالاهای اساسی وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت دستیابی به توافق، ممکن است نرخ دلار در بازار آزاد ۵ تا ۷ هزار تومان بالاتر از نرخ توافقی باشد. اما باید مراقب بود که کاهش شدید نرخ ارز می‌تواند به صادرات کشور لطمه بزند و باعث خروج سرمایه شود، چرا که صادرکنندگان ممکن است انگیزه خود را از دست بدهند.
سناریوی افزایش مجدد دلار وجود دارد؟
بغزیان درباره امکان بازگشت دوباره نرخ دلار به سطوح بالاتر تاکید کرد: اگر مذاکرات به بن بست برسد یا آمریکا در روند گفتگوها زیاده‌خواهی کند و ایران هم به حق نپذیرد، ممکن است روند معکوس شود. در این صورت دوباره فضای روانی و جو تهدید و جنگ در خلیج فارس شدت می‌گیرد و نرخ ارز می‌تواند به سرعت به سطوح قبلی یعنی ۱۰۳ یا ۱۰۴ هزار تومان بازگردد. اگر این روند تشدید شود، سقف مشخصی برای نرخ ارز نمی‌توان متصور شد و کف قیمتی نیز ممکن است در محدوده ۷۵ یا ۷۶ هزار تومان باشد.
نقش تتر در تحولات اخیر بازار ارز
او با اشاره به نقش رمزارزها در تعیین نرخ بازار آزاد گفت: در مقاطعی تتر با معاملات کمتر از ۱۰۰ هزار دلار می‌تواند نرخ بازار آزاد را تحت تاثیر قرار دهد. اینکه چرا و چگونه این حجم‌های کوچک می‌توانند قیمت‌ها را به شدت جابه‌جا کنند، نشان از ضعف نظارتی و عدم انسجام در سیاست‌های ارزی دارد.
انتقاد به عملکرد بانک مرکزی و ضرورت پاسخگویی
بغزیان در انتها با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که چرا در زمان افزایش شدید نرخ ارز دخالت موثری نداشت و چرا زمانی که مذاکرات در حال شروع بود، مدیریت انتظارات بازار را در دستور کار قرار نداد. مشابه اشتباهی که در ماجرای بورس رخ داد و مردم با تبلیغات گسترده وارد بازار شدند و زیان دیدند، اکنون هم با تبلیغ خرید طلا با مبالغ خرد، مردم در معرض زیان مجدد قرار گرفته‌اند. کاهش شدید نرخ ارز اگرچه در ظاهر خوشایند است، اما بدون مدیریت صحیح و تثبیت انتظارات مثبت، می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر و آسیب به بخش واقعی اقتصاد منجر شود.
کاهش قیمت دلار جزء آن دسته از اتفاقاتی که همه بازارها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. دلاری که در ابتدای فروردین سال جاری کانال بالای ۱۰۰ هزار تومانی را هم تجربه کرد، این روزها دوباره در کانال ۷۰ هزار تومانی دیده شد. عقب گرد قیمت دلار را در اثر سیگنال های سیاسی غالبا ذکر می کنند و البته کماکان بازار ارز و دیگر بازارها درانتظار دیدن نتایج مذاکرات بین ایران و آمریکا هستند تا به وضعیت نسبتا کم نوسان ماه های گذشته برگردند.
در همین رابطه خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر کاهش قیمت دلار و سیاست های اخیر دولت در این رابطه پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
علت ریزش شدید قیمت دلار در بازار داخلی کشور
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز درباره تحولات نرخ ارز در ایام تعطیلات نوروز و سقوط شدید قیمت دلار گفت: افزایش قیمت دلار از ۸۰ هزار تومان به ۱۰۳ هزار تومان طی تعطیلات، نشان می‌دهد که اتفاق بنیادی در اقتصاد کشور رخ نداده و این رشد، بیشتر ناشی از انتظارات و جو روانی بازار بوده است. به نظر می‌رسد گروهی که بازار آزاد ارز را هدایت می‌کنند، به نوعی با برخی بخش‌های تصمیم‌گیر اقتصادی نیز در ارتباط هستند. تصور اینکه بانک مرکزی کاملاً از تحرکات بازار آزاد بی‌اطلاع باشد یا قدرت کنترل آن را نداشته باشد، سخت است.
وی ادامه داد: بازار آزاد که شاید کمتر از ۱۰ درصد از مجموع معاملات ارزی کشور را شامل می‌شود ـ شامل مصارفی چون قاچاق، کنز، سفرهای خارجی و حواله‌های خرد، توانسته در مقاطع کوتاه تاثیرات شدیدی بر نرخ ارز بگذارد. این نشان دهنده ضعف در مدیریت انتظارات و عدم استفاده به‌موقع از ابزارهای سیاست گذاری است.
انتظارات مثبت از مذاکرات؛ عامل سقوط نرخ دلار
بغزیان با اشاره به تاثیر اخبار مذاکرات بر تحولات اخیر بازار ارز گفت: با شروع مذاکرات و شکل گیری انتظارات مثبت مبنی بر رفع تحریم‌ها و گشایش‌های ارزی و اقتصادی، نرخ ارز به سرعت دچار سقوط شد. این سقوط نرخ، به باور من تا حد زیادی مشکوک بود؛ چرا که شدت افت قیمت، فراتر از انتظارات منطقی اقتصادی بود. همانطور که پیش از این افزایش قیمت شدید دلار تحت تاثیر جو جنگی و تهدیدهای آمریکا و اسرائیل رخ داده بود، این بار هم تغییر انتظارات باعث سقوط شدید قیمت شد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع که افزایش قیمت دلار رخ داده بود، بانک مرکزی عکس‌العمل جدی نشان نداد و حتی به مردم توصیه می‌کرد به جای خرید ارز، به خرید طلا روی بیاورند؛ مشابه توصیه‌ای که پیش‌تر درباره سرمایه گذاری در بورس انجام شد و به ضرر بسیاری از سرمایه‌گذاران انجامید.
کاهش قیمت دلار؛ بدون کاهش واقعی قیمت کالاها
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عدم تاثیرپذیری بازار کالاها از کاهش قیمت دلار افزود: با وجود افت شدید نرخ ارز، هیچ کالایی به طور واقعی ارزان نشده است. حتی کالاهای وارداتی که مستقیماً تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارند، نظیر دارو، میوه و لبنیات، کاهش قیمتی متناسب با افت نرخ دلار نداشته‌اند. بلکه برعکس، زمزمه‌هایی درباره آزادسازی قیمت‌ها و حذف یارانه‌های برخی کالاها به گوش می‌رسد.
بغزیان ادامه داد: «این وضعیت نشان می‌دهد که کاهش نرخ ارز فعلاً یک پدیده انتظاری است و تا زمانی که به گشایش‌های واقعی منجر نشود، نمی‌توان انتظار داشت اثر پایداری بر قیمت‌ها یا رفاه مردم داشته باشد.
پیش‌بینی روند آتی دلار؛ ادامه ریزش یا بازگشت؟
وی در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی آینده نرخ دلار در صورت ادامه اخبار مثبت گفت: اگر روند مذاکرات مثبت بماند و به توافق رسمی مکتوب منجر شود، ممکن است شاهد ادامه کاهش نرخ دلار باشیم. البته باید توجه داشت که بازار توافقی تغییر خاصی نکرده و همچنان مشکلاتی در تامین ارز کالاهای اساسی وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت دستیابی به توافق، ممکن است نرخ دلار در بازار آزاد ۵ تا ۷ هزار تومان بالاتر از نرخ توافقی باشد. اما باید مراقب بود که کاهش شدید نرخ ارز می‌تواند به صادرات کشور لطمه بزند و باعث خروج سرمایه شود، چرا که صادرکنندگان ممکن است انگیزه خود را از دست بدهند.
سناریوی افزایش مجدد دلار وجود دارد؟
بغزیان درباره امکان بازگشت دوباره نرخ دلار به سطوح بالاتر تاکید کرد: اگر مذاکرات به بن بست برسد یا آمریکا در روند گفتگوها زیاده‌خواهی کند و ایران هم به حق نپذیرد، ممکن است روند معکوس شود. در این صورت دوباره فضای روانی و جو تهدید و جنگ در خلیج فارس شدت می‌گیرد و نرخ ارز می‌تواند به سرعت به سطوح قبلی یعنی ۱۰۳ یا ۱۰۴ هزار تومان بازگردد. اگر این روند تشدید شود، سقف مشخصی برای نرخ ارز نمی‌توان متصور شد و کف قیمتی نیز ممکن است در محدوده ۷۵ یا ۷۶ هزار تومان باشد.
نقش تتر در تحولات اخیر بازار ارز
او با اشاره به نقش رمزارزها در تعیین نرخ بازار آزاد گفت: در مقاطعی تتر با معاملات کمتر از ۱۰۰ هزار دلار می‌تواند نرخ بازار آزاد را تحت تاثیر قرار دهد. اینکه چرا و چگونه این حجم‌های کوچک می‌توانند قیمت‌ها را به شدت جابه‌جا کنند، نشان از ضعف نظارتی و عدم انسجام در سیاست‌های ارزی دارد.
انتقاد به عملکرد بانک مرکزی و ضرورت پاسخگویی
بغزیان در انتها با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که چرا در زمان افزایش شدید نرخ ارز دخالت موثری نداشت و چرا زمانی که مذاکرات در حال شروع بود، مدیریت انتظارات بازار را در دستور کار قرار نداد. مشابه اشتباهی که در ماجرای بورس رخ داد و مردم با تبلیغات گسترده وارد بازار شدند و زیان دیدند، اکنون هم با تبلیغ خرید طلا با مبالغ خرد، مردم در معرض زیان مجدد قرار گرفته‌اند. کاهش شدید نرخ ارز اگرچه در ظاهر خوشایند است، اما بدون مدیریت صحیح و تثبیت انتظارات مثبت، می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر و آسیب به بخش واقعی اقتصاد منجر شود.
کاهش قیمت دلار جزء آن دسته از اتفاقاتی که همه بازارها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. دلاری که در ابتدای فروردین سال جاری کانال بالای ۱۰۰ هزار تومانی را هم تجربه کرد، این روزها دوباره در کانال ۷۰ هزار تومانی دیده شد. عقب گرد قیمت دلار را در اثر سیگنال های سیاسی غالبا ذکر می کنند و البته کماکان بازار ارز و دیگر بازارها درانتظار دیدن نتایج مذاکرات بین ایران و آمریکا هستند تا به وضعیت نسبتا کم نوسان ماه های گذشته برگردند.
در همین رابطه خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر کاهش قیمت دلار و سیاست های اخیر دولت در این رابطه پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
علت ریزش شدید قیمت دلار در بازار داخلی کشور
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز درباره تحولات نرخ ارز در ایام تعطیلات نوروز و سقوط شدید قیمت دلار گفت: افزایش قیمت دلار از ۸۰ هزار تومان به ۱۰۳ هزار تومان طی تعطیلات، نشان می‌دهد که اتفاق بنیادی در اقتصاد کشور رخ نداده و این رشد، بیشتر ناشی از انتظارات و جو روانی بازار بوده است. به نظر می‌رسد گروهی که بازار آزاد ارز را هدایت می‌کنند، به نوعی با برخی بخش‌های تصمیم‌گیر اقتصادی نیز در ارتباط هستند. تصور اینکه بانک مرکزی کاملاً از تحرکات بازار آزاد بی‌اطلاع باشد یا قدرت کنترل آن را نداشته باشد، سخت است.
وی ادامه داد: بازار آزاد که شاید کمتر از ۱۰ درصد از مجموع معاملات ارزی کشور را شامل می‌شود ـ شامل مصارفی چون قاچاق، کنز، سفرهای خارجی و حواله‌های خرد، توانسته در مقاطع کوتاه تاثیرات شدیدی بر نرخ ارز بگذارد. این نشان دهنده ضعف در مدیریت انتظارات و عدم استفاده به‌موقع از ابزارهای سیاست گذاری است.
انتظارات مثبت از مذاکرات؛ عامل سقوط نرخ دلار
بغزیان با اشاره به تاثیر اخبار مذاکرات بر تحولات اخیر بازار ارز گفت: با شروع مذاکرات و شکل گیری انتظارات مثبت مبنی بر رفع تحریم‌ها و گشایش‌های ارزی و اقتصادی، نرخ ارز به سرعت دچار سقوط شد. این سقوط نرخ، به باور من تا حد زیادی مشکوک بود؛ چرا که شدت افت قیمت، فراتر از انتظارات منطقی اقتصادی بود. همانطور که پیش از این افزایش قیمت شدید دلار تحت تاثیر جو جنگی و تهدیدهای آمریکا و اسرائیل رخ داده بود، این بار هم تغییر انتظارات باعث سقوط شدید قیمت شد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع که افزایش قیمت دلار رخ داده بود، بانک مرکزی عکس‌العمل جدی نشان نداد و حتی به مردم توصیه می‌کرد به جای خرید ارز، به خرید طلا روی بیاورند؛ مشابه توصیه‌ای که پیش‌تر درباره سرمایه گذاری در بورس انجام شد و به ضرر بسیاری از سرمایه‌گذاران انجامید.
کاهش قیمت دلار؛ بدون کاهش واقعی قیمت کالاها
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عدم تاثیرپذیری بازار کالاها از کاهش قیمت دلار افزود: با وجود افت شدید نرخ ارز، هیچ کالایی به طور واقعی ارزان نشده است. حتی کالاهای وارداتی که مستقیماً تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارند، نظیر دارو، میوه و لبنیات، کاهش قیمتی متناسب با افت نرخ دلار نداشته‌اند. بلکه برعکس، زمزمه‌هایی درباره آزادسازی قیمت‌ها و حذف یارانه‌های برخی کالاها به گوش می‌رسد.
بغزیان ادامه داد: «این وضعیت نشان می‌دهد که کاهش نرخ ارز فعلاً یک پدیده انتظاری است و تا زمانی که به گشایش‌های واقعی منجر نشود، نمی‌توان انتظار داشت اثر پایداری بر قیمت‌ها یا رفاه مردم داشته باشد.
پیش‌بینی روند آتی دلار؛ ادامه ریزش یا بازگشت؟
وی در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی آینده نرخ دلار در صورت ادامه اخبار مثبت گفت: اگر روند مذاکرات مثبت بماند و به توافق رسمی مکتوب منجر شود، ممکن است شاهد ادامه کاهش نرخ دلار باشیم. البته باید توجه داشت که بازار توافقی تغییر خاصی نکرده و همچنان مشکلاتی در تامین ارز کالاهای اساسی وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت دستیابی به توافق، ممکن است نرخ دلار در بازار آزاد ۵ تا ۷ هزار تومان بالاتر از نرخ توافقی باشد. اما باید مراقب بود که کاهش شدید نرخ ارز می‌تواند به صادرات کشور لطمه بزند و باعث خروج سرمایه شود، چرا که صادرکنندگان ممکن است انگیزه خود را از دست بدهند.
سناریوی افزایش مجدد دلار وجود دارد؟
بغزیان درباره امکان بازگشت دوباره نرخ دلار به سطوح بالاتر تاکید کرد: اگر مذاکرات به بن بست برسد یا آمریکا در روند گفتگوها زیاده‌خواهی کند و ایران هم به حق نپذیرد، ممکن است روند معکوس شود. در این صورت دوباره فضای روانی و جو تهدید و جنگ در خلیج فارس شدت می‌گیرد و نرخ ارز می‌تواند به سرعت به سطوح قبلی یعنی ۱۰۳ یا ۱۰۴ هزار تومان بازگردد. اگر این روند تشدید شود، سقف مشخصی برای نرخ ارز نمی‌توان متصور شد و کف قیمتی نیز ممکن است در محدوده ۷۵ یا ۷۶ هزار تومان باشد.
نقش تتر در تحولات اخیر بازار ارز
او با اشاره به نقش رمزارزها در تعیین نرخ بازار آزاد گفت: در مقاطعی تتر با معاملات کمتر از ۱۰۰ هزار دلار می‌تواند نرخ بازار آزاد را تحت تاثیر قرار دهد. اینکه چرا و چگونه این حجم‌های کوچک می‌توانند قیمت‌ها را به شدت جابه‌جا کنند، نشان از ضعف نظارتی و عدم انسجام در سیاست‌های ارزی دارد.
انتقاد به عملکرد بانک مرکزی و ضرورت پاسخگویی
بغزیان در انتها با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که چرا در زمان افزایش شدید نرخ ارز دخالت موثری نداشت و چرا زمانی که مذاکرات در حال شروع بود، مدیریت انتظارات بازار را در دستور کار قرار نداد. مشابه اشتباهی که در ماجرای بورس رخ داد و مردم با تبلیغات گسترده وارد بازار شدند و زیان دیدند، اکنون هم با تبلیغ خرید طلا با مبالغ خرد، مردم در معرض زیان مجدد قرار گرفته‌اند. کاهش شدید نرخ ارز اگرچه در ظاهر خوشایند است، اما بدون مدیریت صحیح و تثبیت انتظارات مثبت، می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر و آسیب به بخش واقعی اقتصاد منجر شود.
کاهش قیمت دلار جزء آن دسته از اتفاقاتی که همه بازارها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. دلاری که در ابتدای فروردین سال جاری کانال بالای ۱۰۰ هزار تومانی را هم تجربه کرد، این روزها دوباره در کانال ۷۰ هزار تومانی دیده شد. عقب گرد قیمت دلار را در اثر سیگنال های سیاسی غالبا ذکر می کنند و البته کماکان بازار ارز و دیگر بازارها درانتظار دیدن نتایج مذاکرات بین ایران و آمریکا هستند تا به وضعیت نسبتا کم نوسان ماه های گذشته برگردند.
در همین رابطه خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر کاهش قیمت دلار و سیاست های اخیر دولت در این رابطه پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
علت ریزش شدید قیمت دلار در بازار داخلی کشور
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز درباره تحولات نرخ ارز در ایام تعطیلات نوروز و سقوط شدید قیمت دلار گفت: افزایش قیمت دلار از ۸۰ هزار تومان به ۱۰۳ هزار تومان طی تعطیلات، نشان می‌دهد که اتفاق بنیادی در اقتصاد کشور رخ نداده و این رشد، بیشتر ناشی از انتظارات و جو روانی بازار بوده است. به نظر می‌رسد گروهی که بازار آزاد ارز را هدایت می‌کنند، به نوعی با برخی بخش‌های تصمیم‌گیر اقتصادی نیز در ارتباط هستند. تصور اینکه بانک مرکزی کاملاً از تحرکات بازار آزاد بی‌اطلاع باشد یا قدرت کنترل آن را نداشته باشد، سخت است.
وی ادامه داد: بازار آزاد که شاید کمتر از ۱۰ درصد از مجموع معاملات ارزی کشور را شامل می‌شود ـ شامل مصارفی چون قاچاق، کنز، سفرهای خارجی و حواله‌های خرد، توانسته در مقاطع کوتاه تاثیرات شدیدی بر نرخ ارز بگذارد. این نشان دهنده ضعف در مدیریت انتظارات و عدم استفاده به‌موقع از ابزارهای سیاست گذاری است.
انتظارات مثبت از مذاکرات؛ عامل سقوط نرخ دلار
بغزیان با اشاره به تاثیر اخبار مذاکرات بر تحولات اخیر بازار ارز گفت: با شروع مذاکرات و شکل گیری انتظارات مثبت مبنی بر رفع تحریم‌ها و گشایش‌های ارزی و اقتصادی، نرخ ارز به سرعت دچار سقوط شد. این سقوط نرخ، به باور من تا حد زیادی مشکوک بود؛ چرا که شدت افت قیمت، فراتر از انتظارات منطقی اقتصادی بود. همانطور که پیش از این افزایش قیمت شدید دلار تحت تاثیر جو جنگی و تهدیدهای آمریکا و اسرائیل رخ داده بود، این بار هم تغییر انتظارات باعث سقوط شدید قیمت شد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع که افزایش قیمت دلار رخ داده بود، بانک مرکزی عکس‌العمل جدی نشان نداد و حتی به مردم توصیه می‌کرد به جای خرید ارز، به خرید طلا روی بیاورند؛ مشابه توصیه‌ای که پیش‌تر درباره سرمایه گذاری در بورس انجام شد و به ضرر بسیاری از سرمایه‌گذاران انجامید.
کاهش قیمت دلار؛ بدون کاهش واقعی قیمت کالاها
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عدم تاثیرپذیری بازار کالاها از کاهش قیمت دلار افزود: با وجود افت شدید نرخ ارز، هیچ کالایی به طور واقعی ارزان نشده است. حتی کالاهای وارداتی که مستقیماً تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارند، نظیر دارو، میوه و لبنیات، کاهش قیمتی متناسب با افت نرخ دلار نداشته‌اند. بلکه برعکس، زمزمه‌هایی درباره آزادسازی قیمت‌ها و حذف یارانه‌های برخی کالاها به گوش می‌رسد.
بغزیان ادامه داد: «این وضعیت نشان می‌دهد که کاهش نرخ ارز فعلاً یک پدیده انتظاری است و تا زمانی که به گشایش‌های واقعی منجر نشود، نمی‌توان انتظار داشت اثر پایداری بر قیمت‌ها یا رفاه مردم داشته باشد.
پیش‌بینی روند آتی دلار؛ ادامه ریزش یا بازگشت؟
وی در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی آینده نرخ دلار در صورت ادامه اخبار مثبت گفت: اگر روند مذاکرات مثبت بماند و به توافق رسمی مکتوب منجر شود، ممکن است شاهد ادامه کاهش نرخ دلار باشیم. البته باید توجه داشت که بازار توافقی تغییر خاصی نکرده و همچنان مشکلاتی در تامین ارز کالاهای اساسی وجود دارد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت دستیابی به توافق، ممکن است نرخ دلار در بازار آزاد ۵ تا ۷ هزار تومان بالاتر از نرخ توافقی باشد. اما باید مراقب بود که کاهش شدید نرخ ارز می‌تواند به صادرات کشور لطمه بزند و باعث خروج سرمایه شود، چرا که صادرکنندگان ممکن است انگیزه خود را از دست بدهند.
سناریوی افزایش مجدد دلار وجود دارد؟
بغزیان درباره امکان بازگشت دوباره نرخ دلار به سطوح بالاتر تاکید کرد: اگر مذاکرات به بن بست برسد یا آمریکا در روند گفتگوها زیاده‌خواهی کند و ایران هم به حق نپذیرد، ممکن است روند معکوس شود. در این صورت دوباره فضای روانی و جو تهدید و جنگ در خلیج فارس شدت می‌گیرد و نرخ ارز می‌تواند به سرعت به سطوح قبلی یعنی ۱۰۳ یا ۱۰۴ هزار تومان بازگردد. اگر این روند تشدید شود، سقف مشخصی برای نرخ ارز نمی‌توان متصور شد و کف قیمتی نیز ممکن است در محدوده ۷۵ یا ۷۶ هزار تومان باشد.
نقش تتر در تحولات اخیر بازار ارز
او با اشاره به نقش رمزارزها در تعیین نرخ بازار آزاد گفت: در مقاطعی تتر با معاملات کمتر از ۱۰۰ هزار دلار می‌تواند نرخ بازار آزاد را تحت تاثیر قرار دهد. اینکه چرا و چگونه این حجم‌های کوچک می‌توانند قیمت‌ها را به شدت جابه‌جا کنند، نشان از ضعف نظارتی و عدم انسجام در سیاست‌های ارزی دارد.
انتقاد به عملکرد بانک مرکزی و ضرورت پاسخگویی
بغزیان در انتها با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که چرا در زمان افزایش شدید نرخ ارز دخالت موثری نداشت و چرا زمانی که مذاکرات در حال شروع بود، مدیریت انتظارات بازار را در دستور کار قرار نداد. مشابه اشتباهی که در ماجرای بورس رخ داد و مردم با تبلیغات گسترده وارد بازار شدند و زیان دیدند، اکنون هم با تبلیغ خرید طلا با مبالغ خرد، مردم در معرض زیان مجدد قرار گرفته‌اند. کاهش شدید نرخ ارز اگرچه در ظاهر خوشایند است، اما بدون مدیریت صحیح و تثبیت انتظارات مثبت، می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر و آسیب به بخش واقعی اقتصاد منجر شود.
