زهرا ترابی؛ تحلیل بازار: محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق حمله رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران را تهدیدی مستقیم برای امنیت و ثبات عراق و منطقه دانسته و هدف آن مختل کردن تمامی تلاش‌های دیپلماتیک است. السودانی بیان کرده است: مسئولیت کشورهای بزرگ و به ویژه اتحادیه اروپا متوقف کردن اقدامات خصمانه است.
نخست وزیر عراق گفته: عراق به شدت با نقض حریم هوایی خود مخالف است و همواره در تلاش برای حفظ آرامش و اجتناب از درگیری‌ها در منطقه بوده و همواره اولویت را به منافع مردم عراق داده است. ریشه همه تنش‌ها، ادامه نسل‌کشی است که مردم فلسطین با آن مواجه هستند. در این باره علیرضا مجیدی کارشناس مسائل بین المللی با اشاره به نقش کشور عراق برای حمله اسرائیل به ایران گفت: قطعاً اسرائیل از آسمان عراق استفاده کرده و ذره ای تردید هم وجود ندارد. موشک‌هایی که به خاک ایران برخورد کرده‌اند، موشک‌های هواپایه‌اند. دانش ما این است که برد آن‌ها حدود ۲۰۰ کیلومتر است ولی اگر بیشترین حالت را هم در نظر بگیریم، ۶۰۰ کیلومتر است.
اسرائیل قطعا از آسمان عراق عبور کرده است
او ادامه داد: این‌ها چگونه وارد حریم هوایی ایران شده‌اند؟ بنابراین، قطعاً از عراق عبور کرده‌اند. اسرائیل بخواهد به ایران برسد باید از آسمان اردن و در ادامه عراق یا از آسمان اردن، عربستان، خلیج فارس، عراق و سپس ایران عبور کند که تاکنون چنین مسیری را طی نکرده است. یعنی یا باید وارد اردن شود، بعد عراق، سپس ایران یا از شمال وارد سوریه شود، دوباره عراق و سپس ایران. اصلاً راه دیگری ندارد.
مجیدی اضافه کرد: اسرائیل فاصله جغرافیایی و برد عملیاتی کوتاه‌تری را طی می کند و قطعاً از آسمان عراق عبور کرده‌اند. حقیقتاً حتی یک نفر را نمی‌شناسم که فردی جدی در سطح جهان و در خود عراق باشد که انکار کند از آسمان عراق استفاده نشده است. اما اینکه در این موضوع چه کسی و کدام طرف را باید محکوم کرد محل سؤال است.
اسرائیل بخواهد به ایران برسد باید از آسمان اردن و در ادامه عراق یا از آسمان اردن، عربستان، خلیج فارس، عراق و سپس ایران عبور کند که تاکنون چنین مسیری را طی نکرده است
آسمان عراق در اختیار آمریکاست
این کارشناس اظهار کرد: این اشکال وارد است که دولت عراق سیطره کافی بر آسمان خود ندارد و آسمان عراق عملاً در اختیار ایالات متحده آمریکا است. آمریکا از این لحاظ در عملیات حمله به ایران مشارکت داشته است. مشارکت آن تنها در حد اجازه عبور نبوده، بلکه در سوخت‌رسانی به جنگنده‌های اسرائیلی در آسمان عراق نیز نقش داشته و این جزو مسلمات است و جای تردید ندارد. سؤال بعدی این است که به این واسطه آیا می‌توان دولت عراق را محکوم کرد و در چه سطحی باید آن را محکوم کرد؟
وی ادامه داد: دولت عراق باید از این پس اجازه سوخت‌رسانی در آسمان خود را ندهد. در همین حد باید اعاده حاکمیت کند. اگر نمی‌تواند مانع عبور جنگنده‌های اسرائیلی شود حداقل از سوخت‌رسانی ممانعت کند. این دو مورد را اگر نمی‌تواند اجرا کند، دست‌کم باید از سوی آمریکا مصداق تجاوز بداند و اعلام کند آمریکا تجاوز کرده است. این موضوع را باید اعلام کند.
او با اشاره به هدف اسرائیل از این حمله گفت: این یک فرایندی که حداقل از سال ۲۰۱۸ آغاز شده است. فرایندی که اسرائیل درصدد تضعیف شدید ایران بوده است. دقیقاً می‌توان آن را با نظریه قورباغه در آب داغ توضیح داد. در مذاکرات اخیر نیز در راستای این موضوع حرکت کرده بود که اتفاقاً برای این عملیات برنامه‌ریزی کند و در زمان مناسب ضربه خود را وارد نماید.
مجیدی در ادامه مصاحبه به نقش امریکا در حمله اسرائیل به ایران پاسخ داد: آمریکا هم مشارکت مستقیم در عملیات دارد. اف-۳۵های اسرائیلی برد عملیاتی‌شان ۲۲۰ چون باید در دورترین نقطه شلیک خود را انجام بدهد، برد مؤثر آن‌ها کمی کمتر می‌شود. مسیر رفت و برگشت است که در عمل نصف می‌شود. پس از پایگاهی که از آنجا پرواز می‌کند بدون سوخت گیری حداکثر حدود ۱۱۰۰ کیلومتر می‌تواند جلو بیاید، بعد از آن باید سوخت‌گیری انجام شود تا بتواند جلوتر برود.
دولت عراق باید از این پس اجازه سوخت‌رسانی در آسمان خود را ندهد. در همین حد باید اعاده حاکمیت کند. اگر نمی‌تواند مانع عبور جنگنده‌های اسرائیلی شود حداقل از سوخت‌رسانی ممانعت کند. این دو مورد را اگر نمی‌تواند اجرا کند، دست‌کم باید از سوی آمریکا مصداق تجاوز بداند و اعلام کند آمریکا تجاوز کرده است. این موضوع را باید اعلام کند
او تصریح کرد: فاصله جغرافیایی ایران و فلسطین اشغالی نیز به گونه‌ای که قطعاً سوخت‌گیری گرفته است. کمترین فاصله دو مرز حدود ۱۶۰۰ کیلومتر است. حتی جلوتر هم بیایند و وارد عمق خاک ایران شوند، همه این موارد قطعاً بالای ۱۱۰۰ کیلومتر است. چون فقط فاصله دو مرز ۱۵۷۰ کیلومتر کمترین نقطه است. این نشان می‌دهد سوخت‌گیری صورت گرفته و این سوخت‌گیری توسط آمریکا انجام شده است که نقش مستقیم آمریکا را در این عملیات را گویا می کند.
مجیدی در ادامه اظهار کرد: مساله دوم، مواضع بعدی ترامپ درباره این حمله بود نه مواضع اولیه یاقبل از این حمله. از آنجا که احساس کردند می‌توانند قدرت آفندی ایران را هم متوقف کنند، مواضع بعدی ترامپ بسیار روشن است. نکته سوم، سفیر آمریکا در اورشلیم پیش از شروع عملیات توییتی منتشر کرد «امشب ما بیداریم» که دال بر این دارد که کاملا در جریان حمله اسرائیل به ایران بودند.
این کارشناس در خصوص استراتژی ایران در این بازه زمانی باید چگونه باشد پاسخ داد:قطعاً نباید محوریت اقدام از نظامی خارج شود، اما باید اقدامات نظامی، دیپلماتیک و سطوح اطلاعاتی به‌صورت هم‌زمان پیگیری شود. همه این موارد باید در دستور کار قرار گیرد.
راه‌های میانجیگری باید باز باشد، اما به‌طور کلی تجربه نشان داده اسرائیل تا زمانی که از لحاظ اطلاعاتی خود را پیش رونده ببیند، به راحتی تن به آتش‌بس نمی‌دهد
راه های میانجیگری باید باز باشد
وی در پایان با اشاره به تمایل روسیه به میانجیگیری ایران و اسرائیل برای اتمام جنگ خاطرنشان کرد: راه‌های میانجیگری باید باز باشد، اما به‌طور کلی تجربه نشان داده اسرائیل تا زمانی که از لحاظ اطلاعاتی خود را پیش رونده ببیند، به راحتی تن به آتش‌بس نمی‌دهد. اقدامات دیپلماتیک ۱۰۰ درصد باید دنبال شود، اما نباید به آن دل بست و روی آن حساب باز کرد. اقدامات دیپلماتیک تنها می‌تواند برای آینده ظرفیت‌سازی کند و اقدام فعلی باید بر محوریت نظامی استوار باشد.
