آثار میازاکی نه تنها قلب مردمان ژاپن را، بلکه قلب سرتاسر دنیا را از آن خودش کرده است. از این رو، باید قدردان کمپانی دیزنی برای گرفتن حق انتشار این آثار و معرفی آنها به دنیا بود. در ادامه به بررسی زندگی، فعالیت وی قبل از تاسیس استودیو جیبلی و بعد از تاسیس استودیو خواهیم پرداخت.
معرفی هایائو میازاکی
هایائو میازاکی Hayao Miyazaki، به عنوان یک اسطوره در تاریخ پویانمایی ژاپن و دنیا شناخته شده و بسیار مورد تحسین مردم و رسانهها قرار میگیرد. بینظیری آثار میازاکی سبب شده لقب پدرخوانده انیمیشن را به او اختصاص دهند. درکارنامه خود فعالیت در زمینههای کارگردانی، فیلمنامه نویسی، انیماتور و طراحی کتابهای مصور ژاپنی (مانگا) را دارد. او در۵ ژانویه سال ۱۹۴۱ در ژاپن متولد شد، چهارسالگی او با بمبباران شهرش اتسونومیا در جولای ۱۹۴۵ در جنگ جهانی دوم مصادف شد که بعد از آن به شهر کیوتو نقل مکان کردند.
پدر میازاکی مدیر کارخانه هواپیمایی میازاکی بود که در زمان جنگ، قطعات یدکی برای هواپیماهای جنگی تولید میکردند و همین باعث شده بود خانوادهاش از رفاه خوبی برخوردار باشند. بمباران در آن سن بر او اثراتی گذاشت که تا کنون نیز از بین نرفتهاند. این اثرات به خوبی در صحنه هایی از جنگ، خرابهها و انیمههای میازاکی قابل مشاهدهاند.
“فکر میکنم ژاپن باید اعلام کند که جنگ چین و ژاپن کاملا اشتباه بود و به کارهای اشتباه خودش در حق مردم چین هم اعتراف کند، افراد زیادی از این کار صدمه دیدند”.
“هایائو میازاکی ۲۰۱۵”
شروع فعالیت هایائو میازاکی
میازاکی در اول دبیرستان با علاقهای که به مانگا (کتابهای مصور ژاپنی) داشت، تصمیم گرفت طراح مانگا شود و در سال بعد یعنی دوم دبیرستان، تحت تاثیر انیمه Panda and Magic serpent به انیمیشن سازی علاقهمند شد. بعد از فارقالتحصیلی کالج در رشته اقتصاد در سال ۱۹۶۳ به عنوان انیماتور در کمپانی انیمیشن سازی توئیtoay animation) ) مشغول به کار شد و در انیمههای کلاسیک زیادی همکاری داشت.
از همان ابتدا تبحر او در طراحیهایش مورد تحسین سازندگان بود تا وقتی که میازاکی از نحوه پایان انیمه سفرهای گالیور به فراسوی ماه ناراضی بود و پیشنهاد داد در آخر ربات به انسان تبدیل شود و تهیه کنندگان نیز پذیرفتند، به دنبال این پیشنهاد خلاقیت او بسیار مورد توجه عوامل قرار گرفت. از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۹ با کمپانی های دیگری نیز همکاری کرد و با ساخت انیمههای کوتاه و دریافت جایزه های متعدد به فعالیت خود ادامه داد.
“هدف اصلی کار ما باید این باشد که به بچه ها بگوییم زندگی ارزشش را دارد و این هدف هیچ وقت تغییر نمیکند”.
“هایائو میازاکی ۲۰۱۳”
فعالیت حرفهای
میازاکی با صفاتی چون دوستدار محیط زیست، فمنیست و حامی حقوق زنان، عشق به پرواز، صلح طلب و ضد جنگ در آثارش شناخته شده است. در سال ۱۹۷۹ اولین انیمه سینمایی بلند خود را با نام قلعه کاگلیوسترو (The Castle of Cagliostro) ساخت، نویسندگی این انیمه به عهده خود میازاکی بود که جزء اولین فیلمنامه نویسی او نیز به شمار میرفت. از دیگر ساختههای جذاب او (نائوشیکا در درهی باد ۱۹۸۴) نام داشت که اقتباسی از مجموعه مانگایی از خود میازاکی بود. این انیمه با عناصر منحصر به فردی که مختص به میازاکی و آثارش هست، ساخته شد. یک سال بعد با شرکای خود ایسائو تاکاهاتا (Isao Takahata) و توشیو سوزوکی (Toshio suzuki)، بزرگترین استودیو انیمیشنسازی کنونی یعنی استودیوی جیبلی (Studio Ghibli) را تاسیس کردند.
نام استودیو با هدف جان تازه دمیدن در صنعت انیمه به انتخاب میازاکی بود.
بعد از آن تمامی ساخته های او نیز تا به کنون، در همین استودیو بوده است. در سال ۱۹۹۷ با ساخت انیمه پرنسس مونونوکه (Princess Mononoke) اولین انیمهای شد که جایزه بهترین فیلم سال را از جوایز آکادمی فیلم ژاپن دریافت کرد.
شخصیت میازاکی منحصر به فرد هست و در کارهایش بازتاب داده میشود. هیچکس نمیتواند این را کپی کند و هرگز هیچکس نتوانسته مانند او، انیمه بسازد.
“Hideaki Anno (Animator and director)”
پرطرفدارترین آثار میازاکی
همسایه من توتورو ۱۹۸۸My Neighbor Totoro
انیمهای که شخصیت آن نماد استودیو جیبلی و تمامی آرمهای تبلیغاتی او شده است،موجودی غول پیکر و نرمالو به نام توتورو روح جنگل که قرار است قلبتان را از آن خودش کند.
این انیمه داستان دو دختر بچه است که به تازگی همراه خانواده خود به حومه شهر نقل مکان کردهاند؛ با توتورو و دوستانش آشنا میشوند و ماجراهای شادی را رقم میزنند.
سرویس تحویل کیکی Kiki’s delivery Service 1989
کیکی دختر جادوگری که بعد از رسیدن به سن قانونی جادوگری، باید از خانواده مستقل شود و راه خودش را پیدا کند.
در این بین کیکی تازه وارد جامعه واقعی شده و میفهمد برای گذراندن زندگیاش باید کار کند. او از قدرت خود یعنی پرواز کردن استفاده میکند و به عنوان پیک تحویل هوایی استخدام میشود. این انیمه با صحنههای چشم نواز خود کاملا قابلیت نوازش کردن قلبتان را دارد.
پرنسس مونونوکه Princesse Mononoke 1997
نیاز تمام نشدنی انسان به منابع طبیعت و قربانی آن برای صنعت، موضوع این انیمه است. روحیه دوستدار محیط زیست میازاکی در این انیمه به کار گرفته شده؛ گرچه آن را کمی تاریک کرده و در عین حال جذابیت بیشتری به آن داده است.
این انیمه پر فروشترین انیمه در زمان خودش بوده است.
شهر اشباح Spirited Away 2001
برخلاف بقیهی آثار میازاکی، این انیمه، اقتباسی از داستان دیانا وین جونز است. داستان دختری جوان است که با طلسم یک جادوگر ناگهان پیر میشود، به دنبال شکست این طلسم وارد قلعه جادوگری میشود که به خودشیفتگی شهرت دارد.
باد برمیخیزد The wind Rises 2013
این انیمه آخرین کار به کارگردانی میازاکی میباشد ولی همچنان به نویسندگی و تهیه کنندگی ادامه داده است.
این انیمه زندگینامه مهندس ژاپنی است که در جنگ جهانی دوم هواپیماهای جنگنده طراحی میکرده. این انیمه به تخیلات و به حقیقت پیوستن آن پرداخته است.
زمزمه قلب Whisper of the Heart 1995
نویسندگی این کار به عهده میازاکی بوده است و به دلیل داستان بسیار زیبای آن فکر کردم باید در این لیست باشد. از نظر من این انیمه، بهترین انیمهی عاشقانهایست که خواهید دید و احتمالا مثل من در قلبتان جایگاه ویژه ای خواهد گرفت.
نکته جالب و بسیار قابل توجه دربارهی میازاکی این است که هنوز پیرو مکتب طراحی انیمیشن با دست است؛
در حالی که گزینه برای کاستن از هزینهها در انیمیشنسازی بسیار زیاد هستند اما این هنرمند بزرگ معیارهای هنری بسیار باارزشی را عرضه و حفظ کرده است.
“جهان فانتزی انیمهها، امیدها و اشتیاقهای ما را به تصویر میکشند. آنها جهانی از امکانات از دست رفته ما را به تصویر میکشند”.
“هایائو میازاکی”