در نظام آموزشی جدیدی که که در دهه گذشته آغاز شد، مشاهدات عینی دانش آموزان خوصا مقطع ابتدایی و متوسطه اول در برنامه های درسی پررنگ تر شد. در واقع آزمایش هایی در کتاب های درسی گنجانده شده است که به کمک آن ها دانش آموز با تئوری علوم پایه ارتباط بیشتری برقرار می کند. انجام این آزمایش ها در مدارس و زیر نظر آموزگاران آموزش دیده بسیارمفید است. حتی می تواند به دانش آموزان در انتخاب رشته تحصیلی و به تبع آن شغل آینده آن ها کمک بزرگی کند.
اهمیت آزمایشگاه علوم مدارس در آموزش
ضروری است که مدیران مدارس باید در مدرسه فضایی را به آزمایشگاه علوم اختصاص دهند. این آزمایشگاه قطعا با آزمایشگاه ها تحقیقاتی متفاوت است. به طور کلی آزمایشگاه مدارس باید که اتاق چند منظوره باشد. به این معنی که سکوبندی آزمایشگاهی مناسب باید در آزمایشگاه مطابق استاندارد ها نصب شود روی یکی از دیوار ها به تخته و پرده پروژکتور قرار گیرد. از سوی دیگر با توجه به این که معمولا بودجه مدارس بسیار کم و مخارج بالا است، امکان فراهم کردن چند آزمایشگاه برای علوم زیستی، فیزیک و شیمی به صورت مجزا فراهم نیست. اتاقی که برای آزمایشگاه علوم در نظر گرفته می شود، باید به گونه طراحی و مجهز شود که برای آزمایش های فیزیک، شیمی و زیست شناسی مناسب باشد.
البته آزمایش های کتاب های درسی مدارس بسیار ساده هستند و نیاز به تجهیزات گران قیمت و پیچیده ندارند. اما طراحی استاندارد و کاملا ایمن این فضای ترکیبی که به عنوان آزمایشگاه شناخته می شود امری حساس و ضروری است. این فضا اولین آزمایشگاهی است که یک دانش آموز به آن وارد می شود و بسیار مهم است که در قدم اول نحوه حضور در آزمایشگاه و نکات ایمنی را از مربی خود بیاموزد.
ویژگی های مهم یک آزمایشگاه مدرسه ایده آل
صرفه نظر از بودجه ای که همیشه نا کافی است، باید بهترین نوع آزمایشگاه علوم در مدارس دایر شود. در واقع ویژگی های مهمی وجود دارند که به طور کامل درآزمایشگاه مدارس اجرا شوند. مهم ترین مسئله ایجاد محیطی پویا با تجهیزات مناسب و در عین حال کاملا ایمن برای دانش آموزان و آموزگاران است. در ادامه ویژگی های مهم آزمایشگاه علوم مدارس معرفی و مورد بحث قرار می گیرند.
جعبه کمک های اولیه و دوش و چشم شوی اضطراری
وجود یک جعبه کمک های اولیه که تمام تجهیزات لازم برای زخم و ضدعفونی کردن را داشته باشد نه تنها در آزمایشگاه مدارس بلکه در همه انواع آزمایشگاه الزامی است. وسایل داخل جعبه کمک های اولیه باید توسط مربیان آزمایشگاه بررسی شوند تا در هنگام بروز حوادث احتمالی به وسایل تاریخ مصرف گذشته و ناقص برخورد نکنند.
همچنین آزمایشگاهی که قرار است در آن آزمایش های شیمی انجام یا از مواد شیمیایی استفاده شود، صرف نظر از نوع آزمایشگاه و مقطع آن حتما باید مجهز به دوش و چشم شوی اضطراری باشد. ایستگاه های دوش و چشم شوی اضطراری می توانند در هنگام حادثه، عواقب ناشی از برخورد مواد شیمیایی را تا ۹۰٪ کاهش دهد.
از نصب تجهیزات ایمنی مانند هشدار دهنده آتش، کپسول آتش نشانی، جعبه کمک های اولیه و ایستگاه های دوش و چشم شوی ایمنی در آزمایشگاه های مدارس به هیچ عنوان نباید چشم پوشی شود.
کمد های مخصوص مواد شیمیایی
یکی از مواردی که در آزمایشگاه مدارس باید مورد توجه قرار گیرید، نصب کمد های مخصوص مواد شیمیایی و سایر تجهیزاتی که باید دور از دسترس دانش آموزان باشد، است. در واقع مربیان باید این تجهیزات را داخل کمد های در بسته قرار دهند و پیش از حضور دانش آموزان، موارد مورد نیاز آزمایش را برای آن ها آماده کنند.
خرید تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز و سکوبندی آزمایشگاه مناسب
میز های کاری که برای آزمایشگاه های مدارس نصب می شوند، باید استاندارد های سکوبندی آزمایشگاه ها را داشته باشند. نصب شیر گاز، پریز های برق، سینک شست و شو و … از جمله موارد مهمی است که در سکوبندی آزمایشگاه مدارس باید رعایت شوند.
هود شیمیایی برای انجام آزمایش های شیمی که دارای بخارات مضر هستند، برای جلوگیری از آسیب های احتمالی حتما در مکان مناسبی از اتاق باید نصب شود.
کف پوش هایی که در آزمایشگاه نصب می شوند نباید لیز باشند و البته به راحتی قابل تمیز کردن باشند. علاوه بر این موارد، دستگاه ها و تجهیزات مناسب آزمایش های دانش آموزی باید خریداری شوند. این تجهیزات باید کاملا از لحاظ فنی سالم باشند تا خطری مانند برق گرفتگی برای دانش آموزان نداشته باشند.
از آنجا که احداث و تجهیز آزمایشگاه های مدارس امری بسیار حساس است، شرکت رویان ایران مورد اعتماد مدیران مدارس است. این شرکت تمام موارد ایمنی و صفر تا صد احداث و تامین تجهیزات مورد نیاز یک آزمایشگاه علوم مدرسه را با دقت و حساسیت اجرا می کند. آزمایشگاه های احداث و تجهیز شده توسط این شرکت بهترین تجربه را برای آموزگاران و دانش آموزان در مدارس و پژوهشسرا های دانش آموزی فراهم می کند.
