یکی از مشکلاتی که در روزهای تابستان، خصوصا در مناطق گرم کشورمان رخ می‌دهد، خطر گرمازدگی است. گرمازدگی برای همه افراد اتفاق می‌افتد، اما در کودکان شدیدتر بوده و آسیب بیشتری به آن‌ها میرساند.
در این مقاله در مورد گرمازدگی صحبت می‌کنیم و به بیان علائم، راهکارهای درمانی و پیشگیری از گرمازدگی در کودکان می‌پردازیم. با سلامت دانش جوین تا انتهای این مطلب همراه باشید.
گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی یک مشکل بسیار جدی است. این وضعیت در اثر دمای بالای هوا ایجاد می‌شود و مشکلاتی را برای انسان به وجود میآورد. گرمازدگی ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما اغلب کودکان و سالمندان را درگیر می‌کند.
انسان زمانی دچار گرمازدگی می‌شود که دمای بدنش به بالای 40 درجه سانتیگراد برسد. در این شرایط فرد با علائمی چون از دست دادن هوشیاری و گیجی مواجه می‌شود و ممکن است دچار تشنج گردد.
خطر گرمازدگی در کودکان
گرمازدگی زمانی اتفاق می‌افتد که دمای محیط بسیار بالا باشد و تهویه هوا به درستی انجام نشود. در این مواقع سیستم تنظیم دمای بدن به طور خودکار جریان خون را به سمت پوست هدایت می‌کند و با تعریق، باعث خنک شدن بدن می‌گردد. اگر بدن با تعریق خنک نشود، فرد دچار گرمازدگی می‌شود.
در واقع گرمازدگی زمانی رخ می‌دهد که بدن قادر به تعریق نباشد. عدم تعریق دلایل متعددی دارد که از میان آن‌ها می‌توان به کمبود مایعات در بدن و حجم کم خون اشاره کرد.
با توجه به این‌که کودکان بدن ضعیف‌تری دارند و حجم مایع موجود در خونشان نیز پائین است، بیشتر در معرض خطر گرمازدگی قرار دارند. در واقع، گرمازدگی در کودکان شایع‌تر از دیگر افراد است.
سالانه کودکان زیادی در دنیا در اثر گرمازدگی از بین می‌روند. مهم‌ترین دلیل مرگ این کودکان رها کردن آن‌ها در وسیله نقلیه است. کودکان گرمازده اغلب بین 9 ماه تا 4.5 سال سن دارند و در روزهای آفتابی و زیر گرمای خورشید رها شده‌اند.
کودکانی که در زیر نور خورشید ساعت‌های طولانی بدون مایعات کافی، لباس مناسب و کلاه آفتاب‌گیر بازی می‌کنند نیز در معرض خطر گرمازدگی قرار دارند.
علائم گرمازدگی در کودکان
گرمازدگی در کودکان علائمی دارد. این علائم عبارتند از:
- در مرحله اول کودک احساس خستگی و سردرد دارد و با گرفتگی عضلات مواجه می‌شود. اگر با چنین علائمی مواجه شدید، کودک را سریع از محیط گرم خارج کرده و با آب ولرم حمام کنید.
- در موارد شدیدتر سطح هوشیاری کودک تغییر می‌کند و علائمی چون استفراغ و تشنج را از خود نشان می‌دهد. در این شرایط فورا با 115 تماس بگیرید و درخواست کمک کنید.
دقت داشته باشید، گرمازدگی در کودکان و علائم آن بسیار جدی است و باید فورا مورد درمان قرار گیرد. در غیر این صورت ممکن است آسیب جدی به مغز یا کلیه‌های کودک برسد یا حتی باعث مرگ او شود.
در این شرایط اولین کاری که انجام میدهید این است که کودک را به پهلو بخوابانید و بدن او را خنک کنید. سعی کنید مقداری آب به او بدهید و او را تشویق به نوشیدن مایعات کنید.
نکات پیشگیری از گرمازدگی
قبل از این‌که کودکتان دچار گرمازدگی شود و بخواهید به سراغ درمان بروید، بهتر است از ایجاد این مشکل پیشگیری کنید. برای جلوگیری از گرمازدگی در کودکان کافیست نکات زیر را مورد توجه قرار دهید:
- در روزهای گرم تابستان و زمانی که آفتاب بسیار سوزان است، از بیرون رفتن کودک جلوگیری کنید و او را در محیط خانه و اتاق‌های خنک و تهویه شده نگه دارید.
- ساعت 11 صبح تا 4 بعد از ظهر، ساعت اوج گرما در تابستان است. در این ساعات از بیرون رفتن و فعالیت در فضای باز اجتناب کنید.
- به طور مرتب به کودک خود مایعات بنوشانید و سعی کنید بدن او را همیشه هیدراته نگه دارید.
- از پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان خودداری کنید و لباس‌های گشاد نخی بپوشید.
- قبل از سوار شدن در ماشین، دمای محیط را تنظیم کنید و به هیچ عنوان کودک را بدون همراه در ماشین رها نکنید.
- اگر در هوای گرم کودک شیرخوار خود را از خانه خارج می‌کنید، یک دستمال و بطری آب به همراه داشته باشید. دستمال را خیس کنید و به طور مرتب پیشانی، گردن و موهای کودک را مرطوب کنید.
- همیشه یک کلاه بر سر کودک خود قرار دهید. کلاه از تابش مستقیم آفتاب به سر جلوگیری کرده و مانع از گرمازدگی می‌شود.
درمان گرمازدگی در کودکان
اولین قدم برای درمان گرمازدگی در کودکان، خنک کردن کودک است. این کار بسیار مهم بوده و باید در سریعترین زمان ممکن انجام شود.
کودک را از فضای گرم خارج کنید و لباسش را درآورید. یک حوله مرطوب را بر روی گردن، زیر بغل و کشاله رانهایش قرار دهید.
دقت داشته باشید که نباید از آب بسیار سرد برای خنک کردن کودک استفاده کنید. آب یخ باعث انقباضات عضلانی شده و تنفس را برای کودک سخت می‌کند.
به کودک خود مایعات خنک بدهید و هر 10 دقیقه یک بار دمای بدن او را چک کنید. اگر متوجه حالت غیر عادی شدید، فورا با اورژانس تماس بگیرید.
اورژانس کودک را به بیمارستان منتقل می‌کند. در بیمارستان روند خنک کردن ادامه می‌یابد و آبرسانی به بدن انجام می‌شود. پزشک از مایعات، خنک‌کننده‌های تبخیری و داروهای شل‌کننده عضلات برای درمان گرمازدگی در کودکان استفاده می‌کند.
پس از اقدامات اولیه، یک آزمایش خون از کودک گرفته می‌شود تا اتفاق‌های رخ داده شده در بدن مورد بررسی قرار گیرد. اگر اندام‌های کودک در اثر گرمازدگی آسیب دیده باشد، پزشک از درمان‌های مربوط در ناحیه مورد نظر استفاده می‌کند.
در این مقاله از دانش جوین در مورد گرمازدگی در کودکان صحبت کردیم و علائم، درمان و راه‌های پیشگیری از آن را توضیح دادیم.
گرمازدگی یکی از شایع‌ترین مشکلات روزهای گرم تابستان است. این وضعیت در کودکان سریع‌تر از بزرگسالان اتفاق می‌افتد و آسیب‌های جدی برای او ایجاد می‌کند.
برای این‌که از بروز این اتفاق جلوگیری کنید، باید مراقبت کافی از فرزند خود داشته باشید و کودکتان را در فضای گرم با تهویه نامناسب رها نکنید. اگر با کودک گرمازده مواجه شدید، در اولین قدم بدن او را خنک کنید و فورا با اورژانس تماس بگیرید.
