احتمال پوکی استخوان در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید بیشتر است. هورمون حاصل از غده تیروئید بر سلول های سازنده استخوان‌ها تأثیر می‌گذارد و از این طریق منجر به پوکی استخوان می‌گردند.
افرادی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند حتماً از سنین پایین می‌بایست تحت نظارت و آزمایش تراکم استخوانی قرار گیرند تا با افزایش سن که به طور معمول احتمال ابتلا به پوکی استخوان تشدید می‌شود، به این عارضه مبتلا نشوند.
عوامل دیگری چون افزایش سن، استعمال سیگار و الکل احتمال ابتلا به خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. استفاده از رژیم غذایی مناسب سرشار از کلسیم و ویتامین دی و انجام فعالیت های بدنی مناسب به افزایش توده استخوانی و جلوگیری از کاهش تراکم استخوان ها کمک می‌کند.
ارتباط بین پرکاری تیروئید و پوکی استخوان
افزایش فعالیت هورمون تیروئید یا به عبارتی پرکاری تیروئید خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
عارضه پوکی استخوان کاهش توده استخوانی و افزایش خطر شکستگی در استخوان ها را با خود به دنبال خواهد داشت. حتی عوامل دیگری مانند بیماری گریوز، آدنوم تیروئید یا کیست خوش خیم تیروئید که سبب پرکاری تیروئید می‌شوند، احتمال ابتلا به پوکی استخوان را نیز افزایش می‌دهند.
افزایش سطح هورمون تیروئید سبب سرعت تخریب استخوان و کاهش سرعت بازسازی آن‌ها می‌شود. فرضیه دانشمندان آن است که هورمون تیروئیدی که توسط غده تیروئید در بدن تولید می‌شود بر سلول های درگیر در ساخت و تجزیه استخوان که به آن‌ها استئوبلاست ها و استئوکلاست ها می‌گویند، تأثیر می‌گذارند.
سطح پایین هورمون TSH که هورمون محرک تیروئید هست نیز سبب افزایش تجزیه استخوان‌ها و پوکی استخوان می‌گردد. هورمون TSH در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید کمتر است، بنابراین این افراد بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان قرار دارند.
علائم پوکی استخوان
مطالعات نشان می‌دهد از علائم پوکی استخوان در افرادی که پرکاری تیروئید خود را درمان نکرده و نسبت به آن بی تفاوت هستند، آن است که تراکم استخوانی در آن‌ها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
به دنبال کاهش تراکم استخوانی در این افراد احتمال شکستگی استخوان ها مانند شکستگی استخوان لگن نیز افزایش خواهد یافت. حتی احتمال شکستگی استخوان در این افراد با افزایش سن شدت می‌گیرد. اگرچه افرادی که پر کاری تیروئید نیز ندارند با افزایش سن احتمال پوکی استخوان در آن‌ها بالا خواهد رفت.
هر اندازه پر کاری تیروئید شدیدتر باشد احتمال پوکی استخوان در افراد بیشتر خواهد شد. افرادی که پر کاری تیروئید شدید داشته و سطح هورمون TSH در آن‌ها نیز به طور غیر طبیعی پایین است، به احتمال فزاینده ای به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند.
در کنار پرکاری تیروئید احتمال ابتلا به پوکی استخوان با افزایش سن، استعمال سیگار و … بالارفته و خطر پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان خواهد بود. لازم به ذکر است افرادی با پرکاری تیروئید که تحت درمان موفق قرار گرفته‌اند خطر ابتلا به پوکی استخوان در آن‌ها بالاتر از افراد عادی خواهد بود.
درمان کردن و مدیریت پرکاری تیروئید و پوکی استخوان
درمان پرکاری تیروئید میزان از دست دادن تراکم استخوانی و ابتلا به پوکی استخوان را به شرایط معمول خود بازمی‌گرداند. به منظور درمان پرکاری تیروئید ممکن است بسته به شرایط پزشک معالج برای افراد دارو تجویز کند. در کنار داروهایی جهت مقابله و درمان پرکاری تیروئید، استفاده از داروهایی برای تقویت استخوان ها در این زمینه مؤثر خواهد بود.
نظارت و پایش
در برخی موارد پرکاری تیروئید توجهات را به این سمت جلب می‌کند که میزان تراکم استخوان ها و بررسی سطح پوکی استخوان می‌بایست تحت آزمایش و نظارت باشد. از آنجا که پرکاری تیروئید احتمال پوکی استخوان را افزایش می‌دهد، نیاز است در سنین پایین تر آزمایشاتی در خصوص مواد معدنی استخوان انجام گیرد. این آزمایشات برای افرادی کم سن و سال که پرکاری تیروئید ندارند نیاز نخواهد بود.
زنانی که پرکاری تیروئید ندارند تا سن 65 سالگی به آزمایش تراکم استخوان نیازی نخواهند داشت، اما زنان با عارضه پرکاری تیروئید حتی در سنین پایین تر می‌بایست مورد آزمایش تراکم استخوان قرار گیرند.
پیشگیری
افرادی که پرکاری تیروئید دارند و یا در گذشته به آن مبتلا بوده‌اند می‌توانند اقداماتی را جهت مقابله با پوکی استخوان احتمالی انجام دهند. افزایش تراکم استخوان در سنین پایین تر راحت تر بوده و احتمال پوکی استخوان در سنین بالاتر را تقلیل می‌دهد.
با رعایت موارد ذیل می‌توان تراکم استخوان ها را تقویت کرده و افزایش داد و احتمال ابتلا به پوکی استخوان را کم کرد. برخی از این موارد عبارتند از:
- استفاده از کلسیم و ویتامین دی در رژیم غذایی
- استفاده از مکمل های غذایی حاوی کلسیم و ویتامین دی
- انجام فعالیت های ورزشی مانند پیاده روی، دویدن آرام و انجام تمرینات قدرتی
- پرهیز از استعمال سیگار و الکل
خلاصه
افراد با پرکاری تیروئید در مقایسه با افرادی که پرکاری تیروئید ندارند بیشتر در معرض تجزیه استخوان ها و پوکی استخوان قرار دارند. با افزایش سن احتمال ابتلا به پوکی استخوان در افراد با پرکاری تیروئید بیشتر خواهد شد. لزوماً پرکاری تیروئید تنها عامل ابتلا به پوکی استخوان نیست و عوامل دیگری در کنار این عامل منجر به پوکی استخوان می‌شوند.
درمان پرکاری تیروئید سبب کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان می‌شود. علاوه بر درمان پرکاری تیروئید استفاده از کلسیم و ویتامین دی در رژیم غذایی و مکمل‌های غذایی و پرهیز از استعمال الکل و سیگار، احتمال ابتلا به پوکی استخوان را تضعیف می‌کند.
سوالات رایج
آیا پوکی استخوان خطر پرکاری تیروئید را افزایش می دهد؟
خیر. پوکی استخوان عارضه ای است که با افزایش سن احتمال آن بالا می‌رود. لزوماً افرادی که پوکی استخوان دارند پرکاری تیروئید نخواهند داشت، اما افرادی که به پرکاری تیروئید دچار شده‌اند به احتمال زیادی خطر ابتلا به پوکی استخوان در آن‌ها بالا می‌رود.
آیا کم کاری تیروئید باعث پوکی استخوان می شود؟
در حال حاضر دانشمندان شواهدی مبنی بر اینکه کم کاری تیروئید خطر ابتلا به پوکی استخوان را تقویت می‌کند، ندارند.
محصول کلسی هیل
یکی از راهکارهای مقابله با پوکی استخوان علاوه بر تغییر در رژیم غذایی، استفاده از مکمل های غذایی است. یکی از بهترین مکمل ها در این زمینه مکمل کلسی هیل ایکس مارت است. این مکمل با در اختیار داشتن ماده معدنی کلسیم و ویتامین هایی نظیر ویتامین کا، دی و ای از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
وجود کلسیم و ویتامین دی در این مکمل افزایش توده و تراکم استخوانی و افزایش استحکام استخوان ها کمک می‌کند.
ویتامین کا موجود در مکمل کلسی هیل ایکس مارت سبب افزایش تراکم استخوانی شده و خطر شکستگی استخوان ها را کاهش می‌دهد. حتی ویتامین کا در کنار ویتامین دی به جذب کلسیم در بدن کمک کرده و سبب افزایش جذب کلسیم از روده ها و کاهش دفع کلسیم از کلیه ها می‌شود.
همچنین ویتامین ای موجود در این مکمل از تحلیل استخوان ها جلوگیری کرده و خاصیت آنتی اکسیدانی دارد.
شرکت نیکان فارمد مهر
شرکت نیکان فارمد مهر (nikanpharma.com) از معدود شرکت هایی است که علاوه بر واردات مکمل های غذایی به تولید مکمل های غذایی و دارویی می‌پردازد.
این شرکت ابتدا در سال 1393 به واردات محصولات و مکمل های غذایی از کشورهای انگلستان، چک و سوییس پرداخت، اما بعدها در سال 1397 به دلیل شناخت نیازهای مردم کشور به تولید انواع مکمل های غذایی و دارویی پرداخته و توانست در سال 1399 محصولات خود تحت نام برند ایکس مارت و هیرونیک را تولید و روانه بازار نماید.
تمامی محصولات شرکت نیکان فارمد مهر مورد تأیید شرکت‌های دارویی بزرگ و به نام سوییسی هستند.
