کنترل کیفیت (QC) فرآیندی است که از طریق آن یک کسب و کار به دنبال اعتماد و یقین از حفظ یا بهبود کیفیت محصول است. کنترل کیفیت مستلزم آن است که شرکت محیطی ایجاد کند که در آن مدیریت و کارکنان برای کمال تلاش کنند. ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد مدیریت کیفیت بین‌المللی است که در تمام کشورها به رسمیت شناخته می‌شود.
اخذ ایزو ۹۰۰۱ به سازمان‌ها برای مدیریت موثر فرایندها در راستای برآوردن انتظارات مشتریان از نظر کیفیت و رعایت استانداردها در مقیاس جهانی کمک می‌کند. اگر که در اجرایی و پیاده‌سازی فرم‌های خود در مجموعه دچار مشکل شدید بهتر است با گرفتن مشاور ایزو تمامی این موارد را در بهترین حالت رفع کنید.
یکی از جنبه های مهم کنترل کیفیت، ایجاد کنترل های کاملاً تعریف شده است که این کنترل ها به استانداردسازی تولید و واکنش به مسائل کیفیت کمک می‌کند. محدود کردن فضای خطا با مشخص کردن اینکه کدام فعالیت های تولیدی باید توسط کدام پرسنل تکمیل شود، احتمال مشارکت کارکنان در کارهایی را کاهش می‌دهد که برای آنها آموزش کافی ندارند.
چرا QC مورد نیاز است؟
ایجاد یک محصول پرهزینه، زمان بر است و بدون کنترل کیفی در محل می‌تواند ناامن باشد. علاوه بر این، اگر شرکتی محصولات معیوب را برای خرید ارسال کند، ممکن است در قبال صدمات یا مشکلات ناشی از استفاده از محصولاتش مسئول شناخته شود. بازرسان کنترل کیفیت اطمینان حاصل می‌کنند که محصولات معیوب یا ناایمن شناسایی شده و علل آن اصلاح می‌شود.
QC بر اساس صنعت متفاوت است
کنترل کیفیت مورد استفاده در یک کسب و کار به شدت به محصول یا صنعت وابسته است. به عنوان مثال:
- در تولید مواد غذایی و دارو، کنترل کیفیت موجب کسب اعتماد و اطمینان از اینکه محصول باعث بیمار نشدن مصرف‌کننده می‌شود، از این رو شرکت آزمایش‌های شیمیایی و میکروبیولوژیکی نمونه‌های خط تولید را انجام می‌دهد.
- در خودروسازی، کنترل کیفیت بر روی قطعاتی که مشخصات و تلورانس ها را رعایت می‌کنند تمرکز دارد QC .تضمین می‌کند که موتورها، قطارهای محرک و سایر قطعات مکانیکی به صورت روان، کارآمد، ایمن و مطابق طراحی کار می کنند.
- در الکترونیک، تست کیفیت ممکن است شامل استفاده از مترهایی باشد که جریان الکتریسیته و تست استرس را اندازه گیری می‌کنند.
کنترل کیفیت در مقابل تضمین کیفیت
کنترل کیفیت و تضمین کیفیت اصطلاحاتی هستند که اغلب برای تعریف یکمحصول و خدمات استفاده می‌شود، اما تفاوت های مشخصی وجود دارد. کنترل کیفیت بر الزامات کیفیت تمرکز دارد، مانند اطمینان از اینکه یک قطعه با مشخصات مطابقت دارد. تضمین کیفیت به مجموع تمام اقدامات و فرآیندهای مورد نیاز برای نشان دادن برآورده شدن الزامات کیفیت اشاره دارد.
معنای این تفاوت برای متخصصان کیفیت این است که با پیشروی در حرفه کنترل کیفیت به جایگاه و سمت تضمین کیفیت تبدیل شوند. کنترل کیفیت بخشی از تضمین کیفیت است که به مدیریت سطح بالا، مشتریان و بازرسان دولتی اطمینان می‌دهد که محصولات، تمام الزامات کیفیت و استانداردهای ایمنی را برآورده می‌سازد.
انواع روش های کنترل کیفیت
روش های مختلفی برای کنترل کیفیت برای برقراری ارتباط و پیگیری بازرسی ها و مسائل وجود دارد. به عنوان مثال، نمودار کنترل کیفیت، نموداری است که نشان می‌دهد آیا محصولات یا فرآیندهای نمونه‌برداری شده با مشخصات مورد نظر خود مطابقت دارند یا خیر و در غیر این صورت، درجه تفاوت آنها با این مشخصات تا چه اندازه می‌تواند باشد.
هنگامی که یک نمودار یک ویژگی محصول خاص را تجزیه و تحلیل می کند، به آن نمودار تک متغیره می گویند. نموداری که واریانس در چندین ویژگی محصول را اندازه گیری می کند، نمودار چند متغیره نامیده می شود. ردیابی واریانس‌ها به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که ببینند چه تعداد نقص در هر واحد تولیدی تولید می‌کنند و چه نوع نقص‌هایی رخ می‌دهند. در اینجا چند نمونه از روش های مورد استفاده آورده شده است.
نمودار X-Bar
شکل متداول نمودار کنترل کیفیت، نمودار X-Bar است که در آن محور y روی نمودار میزان قابل قبول بودن واریانس ویژگی تست شده را دنبال می‌کند. محور x نمونه های آزمایش شده را دنبال می‌کند. تجزیه و تحلیل الگوی واریانس در این نمودار به شما کمک می‌کند تا تعیین کنید که آیا نقص به طور تصادفی یا سیستماتیک رخ می‌دهد. محصولات نیز به طور تصادفی انتخاب و برای ویژگی های داده شده که توسط نمودار ردیابی می‌‌شوند، مورد آزمایش قرار می‌گیرند.
روش تاگوچی
روش کنترل کیفیت تاگوچی رویکرد دیگری است که بر نقش تحقیق و توسعه، طراحی محصول و توسعه محصول در کاهش بروز عیب و نقص در محصولات تاکید دارد. روش تاگوچی طراحی را مهم‌تر از فرآیند تولید در کنترل کیفیت می‌داند و سعی می‌کند تا واریانس‌های تولید را قبل از وقوع از بین ببرد.
روش بازرسی 100٪
این روش بازرسی 100% یک فرآیند کنترل کیفیت است که شامل بررسی و ارزیابی تمام قطعات محصول می شود. این نوع کنترل کیفیت برای رد کردن نقص در محصولات انجام می شود. این روش اغلب برای ارزیابی فلزات با ارزش و تولید استفاده می شود. روش بازرسی 100% به داده هایی در مورد فرآیند تولید و نرم افزار برای تجزیه و تحلیل موجودی نیاز دارد.
