خودروسازان یکی از مشتریان اصلی بازار فولاد هستند و معمولا تولید کنندههای خودرو از انواع محصولات و ورقهای فولادی در قسمتهای مختلف خودروهای سبک و سنگین استفاده میکنند. بر همین اساس، انواع ورق فولادی، ورق آلیاژی و مقاطع فولادی در این صنعت مورد استفاده قرار میگیرد.
در ادامه به بررسی 3 نوع فولاد پرکاربرد در تولید خودرو و کاربردهای آنها در بخشهای مختلف خودروسازی پرداخته ایم.
چرا صنعت خودروسازی از فولاد استفاده میکند؟
فولاد یکی از فلزات پرکاربرد در بیشتر صنایع بزرگ از جمله خودروسازی است. دلیل این موضوع را باید در استحکام بالای آن دانست. انواع ورق آلیاژی و فولادی که در خودروسازی مورد استفاده قرار میگیرد دارای مقاومت کششی پایینی است که باعث ایمنی خودرو میشود.
فولادی که امروزه در خودروسازی مورد استفاده میگیرد با فولادی که در گذشته مورد استفاده قرار میگرفت، بسیار متفاوت است. برای نمونه فولادهای قدیمی سنگینتر بودند اما فولادهای امروزی به دلیل تکنولوژیهای جدید و آلیاژهای مورد استفاده اگرچه سبک هستند اما استحکام به مراتب بیشتری دارند. گریدهای جدید فولادی که سبکتر هستند باعث کاهش وزن خودروهای امروزی تا حدود 30 درصد شدهاند که در نهایت به کاهش میزان سوخت مصرفی خودروها نیز منجر شده است.
انواع فولاد مورد استفاده در خودروسازی
خودروسازان از انواع فولاد در این صنعت استفاده میکنند. برای نمونه میتوان به فولاد پر کربن، فولاد کم کربن، فولاد کم آلیاژ با استحکام بالا و فولاد گالوانیزه اشاره کرد. در واقع بخش وسیعی از فولادها و ورق آلیاژی در این رشته صنعتی جایگاه ویژهای به عنوان ماده اولیه دارد.
این نوع از فولادها معمولا دارای ویژگیهای خاصی از جمله شکلدهی، برش و جوشکاری راحت هستند. هر کدام از فولادهای مورد استفاده در بخشهای خاصی از خودرو مورد استفاده قرار میگیرند. برای نمونه در بدنه خود از فولادهای دارای استحکام بالا استفاده میشود. این در حالیست که در موتور و سایر قسمتهای داخلی نیز شاهد استفاده از انواع ورقها و مقاطع فولادی هستیم.
در ادامه با 3 مورد از انواع فولاد پرکاربرد در صنعت خودروسازی آشنا خواهید شد.
1 – ورق فولادی A516
این نوع از ورق آلیاژی یکی از ورقهای پرکاربرد در صنعت خودروسازی است. ورق آلیاژی A516 با ترکیب کردن آلیاژهای کربن، منگنز، سیلیسیم، فسفر، گوگرد، کروم و چند عنصر دیگر ساخته میشود. این محصول در چند گرید از جمله گریدهای 55، 60، 65 و 70 ساخته شده و هر یک از این گریدها نیز ترکیب خاص و کاربرد خاص خود را دارند.
هر یک از آلیاژها به کار رفته در این محصول باعث اضافه شدن برخی از ویژگیها و کاراییها به آن شده است. برای نمونه وجود آلیاژ کرم در ورق فولادی A516 باعث بالا رفتن مقاومت محصول در برابر خوردگی شده است.
در صنعت خودروسازی معمولا از گرید 70 این ورق آلیاژی استفاده میشود. برای نمونه در قطعات خودرو و کامیون و همچنین در ساخت خودروهای سنگین به وفور شاهد استفاده از ورق A516 هستیم. دلیل این موضوع را باید در ویژگیای گرید 70 دنبال کرد.
در ساخت گرید 70 ورق A516 از آلیاژهای کربن، منگنز، فسفر، گوگرد و سیلیسیم استفاده میشود. مواد اولیه و آلیاژهای استفاده شده باعث تعیین قیمت ورق a516 میشود. در واقع این محصول فولادی یکی از محصولات پر آلیاژ است که تولید آن نیز آسان نیست.
گرید 70 نسبت به گرید 65 و سایر گریدهای A516 دارای خواص برشکاری، انعطاف پذیری و جوشکاری بهتری است. همچنین استحکام کششی و استحکام کلی بیشتری دارد که در هر دمایی قابل استفاده است. این خصوصیات، مواردی هستند که خودروسازان نیز به دنبال آنها هستند.
2 – ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه یا فولاد گالوانیزه نیز یکی دیگر از انواع ورق آلیاژی و فولادی است که در صنعت خودروسازی به وفور استفاده میشود. امروزه این نوع از ورق در تمام خودروها مورد استفاده قرار میگیرد و کمتر خودرویی را میتوان یافت که از ورق گالوانیزه در بدنه آن استفاده نشده باشد.
یکی از دلایل استفاده از ورق گالوانیزه ارزانتر بودن آن نسبت به فولاد ضد زنگ است. حتی در برخی از موارد فولاد گالوانیزه عملکرد بهتری نسبت به فلز آلومنیوم دارد. به همین دلیل است که امروزه 80 درصد بدنه بیشتر خودروها، کامیونها و موتورسیکلتهای ساخته شده را فولاد و ورق گالوانیزه تشکیل میدهد.
علاوه بر هزینه پایین، این مدل از فولاد دارای دوام بیشتری در طول زمان است. از این فولاد به عنوان فولاد خود ترمیم شونده نام برده میشود و بیشتر از سایر محصولات فولادی در دسترس است. استفاده از این محصول به دوام بیشتر خودرو به خصوص در شرایط آب و هوایی سخت کمک میکند.
فولاد گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و خیلی دیر پوسیده و یا زنگ زده میشود. همچنین ضخامت این ورق معمولا یک دست تر از سایر ورقهای مشابه با کاربردهای یکسان است. این ویژگی نیز به کیفیت و زیباتر شدن خودرو کمک میکند. این زیبایی با رنگپذیری بالایی که ورق دارد، تکمیل میشود. نقش رنگ در خودروسازی غیر قابل انکار است و به همین دلیل این صنعتگران به دنبال ورقهایی هستند که راحت بتوانند رنگ را روی آن اعمال کنند.
ورقهای گالوانیزه معمولا در ضخامت 4 تا 20 میلیمتر تولید میشوند و هر نوع از کاربردهای آن نیازمند استفاده از یک مدل از این ورق است. هر یک از شرکتهای خودروسازی بر اساس کیفیت خودروی خود یکی از این ضخامتها را انتخاب و خریداری میکنند و طبیعی است که ضخامت بیشتر بتواند به استحکام بیشتر خودرو نیز کمک کند.
3 – ورق سیاه
ورق سیاه یکی دیگر از ورقها و محصولات فولادی پرکاربرد در خودروسازی است. دلیل نامگذاری این ورق به خاطر رنگ و ظاهر مات و سیاهی است که دارد. این ورق نیز یکی از انواع ورق آلیاژی است اما تعداد آلیاژ به کار رفته در آن بسیار کمتر از دیگر نمونههای معرفی شده است.
ورق سیاه نیز همانند ورق A516 در گریدهای مختلف تولید میشود و تقریبا تمام گریدهای آن در خودروسازی کاربرد دارد. از مهمترین گریدهای این محصول که در ایران نیز بیشتر تولید میشوند میتوان به st37 و st52 اشاره کرد. st37 که از آن به عنوان ورق سیاه معمولی نیز نام برده میشود، درصد کمتری از کربن را داشته و به همین دلیل دارای ویژگیهایی چون انعطاف پذیری و شکل پذیری بالا است. این ویژگیها نیز شرط استفاده به عنوان ماده اولیه در برخی از قطعات خودرو است.
ورق st37 در ساخت قاب و رینگ چرخ خودرو کاربرد داشته و به همین دلیل در قسمتهای اصلی بدنه قابل مشاهده نیست. این نوع از گرید ورق سیاه در سه درجه کیفی یک، دو و سه تولید میشود و بیشتر خودروسازان از درجه 3 آن استفاده میکنند. دلیل این انتخاب کیفیت نیست و چون این 3 درجه از نظر ویژگیها متفاوت هستند، خودروسازان به سمت نوعی رفتهاند که از نظر ویژگیهای مورد نیاز آنها، دارای خصوصیات بهتری باشد.
ورق سیاه به روش نورد گرم تولید میشود و به همین دلیل تولید آن به صورت کامل در بیشتر کارخانههای فولادی کشور امکانپذیر شده است. این ورق به وفور در بازار وجود دارد و یکی از ورقهای سهل الوصول برای خودروسازان است.
خرید انواع ورق آلیاژی
صاحبان صنایع و خریداران محصولات فولادی از جمله ورق آلیاژی و دیگر ورقهای مورد نیاز در صنعت خودروسازی میتوانند با مراجعه به مراکز معتبر خرید آهن آلات مانند آیرومارت ، استعلام روزانه قیمت محصولات، ورقها و مقاطع فولادی مورد نیاز خود را نیز به صورت آنلاین سفارش دهند.
منتشر شده توسط تریبون