تاریخچه پیتزا – از ناپل ایتالیا به سراسر جهان

درباره تاریخچه پیتزا نقل های گوناگونی شده است و نظر یکسانی وجود ندارد اما بی شک در محبوب بودن آن، همه مردم جهان با هم اتفاق نظر دارند.

غذایی که همیشه بر سر آن دعوا است و اگر حاضر شویم تکه آخرش را به کسی بدهیم، این مفهوم را می رساند که آن شخص را بسیار دوست داریم و در قلب مان جا دارد.

حال اینکه پیتزا چگونه و از چه مسیری به جایگاه کنونی خود رسیده، جای بحث و بررسی دارد. با ما در بخش سلامت دانش جوین بمانید.

ناپل ایتالیا، خاستگاه پیتزا و پاستا

ایتالیا، نامی آشناست که با شنیدن آن، امکان ندارد تصویر پیتزا و پاستا جلوی چشم هایمان نیاید! در همه جای دنیا، این کشور را مرجع و مبدا این غذاها می شناسند.

در زمان حکومت ناپلز، درقرن 17 میلادی، با رشد شهر نشینی و افزایش تقاضا، دولت کارگران زیادی را به کار گرفته بود که ساعت های طولانی از شبانه روز را مشغول فعالیت بودند.

 این دسته از مردم که به لازارارونی ها معروف بودند، در موقعیت های اجتماعی پایین قرار داشتند و به دلیل فقر شدید، توانایی رفتن به رستوران و تهیه غذای مناسب و کافی را نداشتند.

در این میان، دستفروش های محلی فرصت را غنیمت شمردند و با چرخ های باربری کوچک، به فروش غذاهای ساده و ارزان پرداختند.

پیدایش اولین مغازه های پیتزا فروشی در ناپل

در بین غذاهایی که این دستفروشان به همراه خود می آوردند، یکی از آنها به سرعت میان کارگران رواج یافت و از محبوبیت بالایی برخوردار شد. این غذای مقرون به صرفه از نان ترد و ترکیب سیر و پنیر و ریحان تهیه می شد و همان شکل اولیه پیتزا بود. گوجه فرنگی نیز از موادی بود که در مناطق فقیرنشین ناپل، بسیار استفاده می شد که بعدها به پیتزا اضافه شد.

پس از آن و به مرور زمان، تهیه و فروش پیتزا با روش های مختلف در محله های ایتالیایی رایج شد.

تاریخچه پیتزا در جهان

اما داستان به همین جا ختم نمی شود! در جریان جنگ جهانی و رکود شدید اقتصادی ایتالیا و در پی آن، فقر و گرانی، عده زیادی از مردم این کشور به سرزمین های دیگر از جمله آمریکا مهاجرت کردند.

این مهاجرت از مهم ترین اتفاقات در تاریخچه پیتزا به شمار می رود چون این جابجایی باعث می شد مردم ایتالیا فرهنگ و سبک زندگی خود را در کشورهای دیگر ترویج دهند. دستور پخت پیتزا نیز از مواردی بود که در این فرایند، به جهان معرفی شد.

جناردو لومیاردی از جمله شهروندان ایتالیایی بود که با خانواده اش به نیویورک مهاجرت کرد. او به شغل نانوایی مشغول بود و یک مغازه پیتزافروشی در آنجا داشت. اغلب مشتریان او، هموطنان مهاجر او بودند چرا که طعم این نان های ترد با ذائقه آمریکایی در تضاد بود.

لومیاردی با اضافه کردن سوسیس، پنیر و سس گوجه فراوان به آن، شکل جدیدی به پیتزا داد و توانست با این مزه، توجه آمریکایی ها را جلب کند. این، نقطه عطف در مسیر جهانی شدن پیتزا بود و از آن پس، دستور پخت پیتزا از آمریکا به سراسر جهان منتقل شد.

تاریخچه پیتزا مارگاریتا

گزارش دیگری در رابطه با تاریخچه پیتزا وجود دارد مبنی بر اینکه، در قرن 18 میلادی، یک شاگرد نانوا به نام رافائل اسپوزیتو موفق به ملاقات با پادشاه امبرتو و ملکه مارگاریتا می شود.

رافائل در این دیدار، پیتزایی را برای آنها می برد که به شکل خلاقانه ای به رنگ پرچم کشور ایتالیا طراحی شده بود. او با استفاده از ریحان و گوجه فرنگی و پنیر موزارلا این ایده را اجرا کرد که با استقبال ملکه مارگاریتا روبرو شد.

به سبب علاقه ای که ملکه نشان داد، این پیتزا مارگاریتا نام گرفت و جز معروف ترین غذاهای ایتالیا شد. گفته می شود پیتزا مارگاریتا بیشترین شباهت را به پیتزاهای امروزی داشته است.

تاریخچه پیتزا در روم باستان

دست نوشته ای متعلق به مارکوس پورسیوس کاتو، تاریخدان اهل روم، وجود دارد که در آن  از نان دایره شکلی گفته شده است که سطح آن با روغن زیتون، عسل و سبزی پوشیده می شده و برای پخت از سنگ داغ استفاده می کردند.

با استناد به این نوشته، می توان  گفت پیتزا در روم باستان نیز بوده است و از آنجایی که روغن زیتون مصارف زیادی در سبک زندگی رومیان داشته، آنها سعی کرده اند پیتزا را با عادات غذایی خود مرتبط کنند.

تاریخچه پیتزا در ایران

شواهدی نیز در دسترس است که نشان می دهد پیتزا از ایران به یونان و سپس به روم و از آنجا به جنوب ایتالیا راه پیدا کرده است.

پس از جنگی که میان ایران و یونان رخ داد و سپاه داریوش پیروز شد، اسرای یونانی به کشور خود باز می گردند. نان تردی که سربازان ایرانی آن را با استفاده از سپر خود روی آتش می پختند و سطح آن را از خرما و پنیر پر می کردند، ارمغانی بود که آنها با خود به یونان آورده بودند.

ورود پیتزا به ایران

پیتزا برای اولین بار در سال 1340 وارد ایران می شود. پیتزا داوود متعلق به شخصی با همین نام است که ایده آن زمانی شکل می گیرد که او اولین بار پیتزا را در آلمان امتحان می کند.

این پیتزا فروشی پس از گذشت سال ها، همچنان در خیابان نوفل لوشاتو تهران فعالیت می کند و سبک قدیمی و اولیه خود را حفظ کرده است.

تاریخچه پیتزا پنتری

بعد از پیتزا داوود، پنتری از قدیمی ترین پیتزا فروشی های ایران است که در سال 1347 افتتاح شد. پیتزا پنتری با ظاهری شیک و به روزتر در خیابان ویلا تهران قرار دارد.

جمع بندی

تاریخچه پیتزا در سراسر جهان نشان می دهد این غذا به واسطه دلایل گوناگون از جمله جنگ و مهاجرت، به شرق تا غرب سفر کرده و تا به امروز که در این جایگاه قرار گرفته است، مورد استفاده مردمان سرزمین های مختلف بوده و آن را در هر منطقه ای، مطابق با فرهنگ غذایی خود، تهیه می کردند.

اگرچه در زمان قدیم، پیتزا غذایی اقتصادی بوده و عموما افراد کم درآمد از آن تغذیه داشته اما امروزه بسته به ذائقه و سلیقه افراد استفاده می شود و مختص به طبقه اجتماعی خاصی نیست!