علم نجوم دانشی است که مربوط به فضای خارج از جو کره زمین می شود.
به همین دلیل سوالی که ذهن افراد را به خود درگیر می کند این است که کاربرد چنین علمی در بشریت چیست؟ آیا دنبال کردن دانش نجوم، قادر به ایجاد تغییرات در زندگی انسان ها است یا نه؟
برای پاسخ به این سوالات در این مقاله علمی از دانش جوین با ما همراه باشید تا شما را با تمام ابعاد نجوم و زیرشاخه های آن آشنا کنیم.
همچنین به معرفی پیشگامان و مشاهیری بپردازیم که تلاش زیادی در زمینه خدمت به این علم به نام خود ثبت کرده اند.
تاریخچه ستاره شناسی
وقتی صحبت از علم و دانش نجوم به میان می آید، اکثر افراد می دانند که رصد کردن ستاره ها و مطالعه آنها، به عنوان قدیمی ترین دانش بشریت شناخته می شود.
به همین دلیل بهتر است بدانید که در زمان های قدیم، نجوم، شامل بخش هایی مثل؛ ترسیم ستارگان، تحلیل موقعیت آنها و بررسی نوع حرکت ستارگان میشد.
اما امروزه علم نجوم و ستاره شناسی را به زیر شاخه های متعددی تقسیم بندی می کنند. به طوری که دانش آموختگان باید مشخص کنند که قصد مطالعه و تحقیق در کدام فیلد نجوم را دارند.
نجوم چیست و چه زیر شاخه هایی دارد
نجوم علمی است که به تمام اقلام و اجرام خارج از جو زمین می پردازد. از این رو فرقی نمی کند که موضوع، تحقیق درباره سیارات باشد یا ستاره ها؛
مهم این است که نجوم می تواند تمام جهان خارج از جو کره زمین که شامل بررسی کهکشان ها، سیارات، اقمار، دنباله دارها و ستارگان می شود را در بر گیرد.
به همین دلیل در ادامه با ما همراه بمانید تا شما را با زیر شاخه های نجوم سیاره ای، ستاره ای، خورشیدی، کهکشانی و کیهان شناسی آشنا کنیم.
نجوم سیاره ای
در علم نجوم سیاره ای، افراد باید مطالعه و تحقیقات خود را به سیاره های داخل و خارج از محدوده منظومه شمسی، محدود کنند.
همچنین باید اضافه کرد که بررسی سیارک ها و دنباله دارها، مربوط به نجوم سیاره ای می شود. زیرا این 2 بخش به عنوان زیرمجموعه سیاره شناخته می شوند.
نجوم خورشیدی
همان طور که از نام آن پیداست، این شاخه از نجوم، به تحقیق و مطالعه در مورد خورشید اختصاص داده می شود.
لازم به ذکر است، به کسی که در شاخه نجوم خورشیدی تحصیل می کند و به تحقیق می پردازد، فیزیکدان خورشیدی می گویند.
نجوم ستاره ای
این شاخه، مربوط به علم ستاره شناسی می شود. باید گفت که در این زیر مجموعه از علم نجوم، ستاره شناسان وظیفه دارند تا به تحقیق در مورد پیدایش و مرگ ستاره ها مشغول شوند.
نجوم کهکشانی
این علم شامل تمام فرآیندهای موجود در سطح کهکشان راه شیری است. زیرا اجرام موجود در آن، شامل اجزا پیچیده ای همچون ستاره ها، سحابی و غبار می شود.
کسانی که در این رشته تحصیل و فعالیت می کنند، موظف هستند تا تحقیق کاملی در رابطه با حرکت، شکل گیری و تک تک تغییرات به وجود آمده در سطح کهکشان، ارائه دهند.
نجوم کیهانی
یکی دیگر از زیر شاخه های علم نجوم، کیهان شناسی است. کیهان شناسان وظیفه دارند تا تصاویر مربوط به زمان بیگ بنگ را مورد بررسی قرار دهند.
سپس برای اینکه به پاسخ و درک درستی از خلقت جهان هستی دست یابند، باید با توجه به تصاویری که در اختیار آنها قرار می گیرد، الگوهایی را قبل از رخ دادن بیگ بنگ، ترسیم کنند.
اختر شناسی
اختر شناسی علمی است که معمولا با ستاره شناسی اشتباه گرفته می شود. اما باید بگوییم که در علم ستاره شناسی، ستاره شناسان باید روی تولد، حرکت و مرگ ستاره ها مطالعه کنند.
این در حالی است که اختر شناسی، محدود به اندازه گیری موقعیت ستارگان شده و انجام این کار توسط دوربین CCD و کامپیوترهای پیشرفته صورت می گیرد.
معرفی مشاهیر علم نجوم
بعد از اینکه شما را با دانش نجوم و زیر شاخه های آن آشنا کردیم، نوبت به پرداختن مشاهیر این علم می رسد. زیرا انسان ها باید بدانند که چه کسانی در رشد و جمع آوری این اطلاعات با ارزش دست داشته اند.
ابوریحان بیرونی
ابوریحان یک دانشمند ایرانی بود که برای اولین بار موفق به اندازه گیری شعاع کره زمین در اندازه ای درست شد.
خیام نیشابوری
عمر خیام، ریاضی دان، شاعر و ستاره شناس ایرانی بود که اصلاح تقویم خورشیدی را به نام خود ثبت کرد. این تقویم به حدی دقیق است که می تواند، نشانگر تاریخ در روزهای بهاری، تابستانی، زمستانی و پاییزی باشد.
گفته می شود که از زمان خیام تاکنون، هیچ ستاره شناس دیگری، قادر به اختراع تقویمی دقیق تر از خیام نیشابوری نبوده است.
گالیله
گالیله کسی است که او را به عنوان خالق و مخترع تلسکوپ می شناسند. اما واقعیت این است که او اولین بار از تلسکوپ برای مشاهده و بررسی آسمان استفاده کرد و اختراع تلسکوپ هیچ ارتباطی به گالیله ندارد.
نیوتن
نیوتن کسی بود که قانون گرانش را ثابت کرد. علاوه بر این، نظریه های متعددی بر پایه ریاضیات به دنیای بشریت انتقال داد.
اکتشافات نیوتن، پایه علم مدرن را تشکیل می دهند. به همین دلیل می توان گفت که نجوم و زیر شاخه های آن، دین زیادی به نظریه های نیوتن دارد.
انیشتن
آلبرت انیشتن شخصی بود که رابطه بین جرم و انرژی را کشف کرد. باید بگوییم که علم نجوم بدون وجود این رابطه، قادر به رشد و توسعه نبود.
جمع بندی
علم نجوم مربوط به موضوعاتی می شود که در خارج از جو کره زمین رخ می دهند. این علم شامل زیر شاخه های زیادی از جمله نجوم سیاره ای، خورشیدی، ستاره شناسی و اختر شناسی می شود.
وجود این زیر شاخه ها، محققان و منجمان را مجبور می کند تا تحقیقات خود را محدود به موضوعات جزئی تری کنند. زیرا انجام این کار باعث می شود تا توسعه این علم با دقت بیشتری پیش روی داشته باشد.