ما چگونه دوباره جوان خواهیم شد؟

موسسات تحقیقاتی حوزه بیوتکنولوژی با کمک علوم زیست و فناوری در تلاشند سرعت تکامل انسان به سمت پیری را کاهش دهند و راهکارهایی نیز در این زمینه ارائه شده است.

دانشوران دانشگاه کیوتو طی پژوهشی که 15 سال پیش انجام دادند، به امکان جوان­ سازی دوباره سلول­ های پوستی دست پیدا کردند. آنها چهار مولکول پروتیئن را به یک سلول پوستی اضافه کردند و آن سلول در مدت 2 هفته دچار تغییراتی شد که نشان می ­داد جوان ­سازی دوباره اتفاق افتاده است، بافت آن سلول پوستی به بافت سلول­ های بنیادی موجود در توده سلولی رویان جنین شباهت داشت.

جوان ­سازی دوباره، رویایی است که محققان توانسته­ اند آن را در آزمایشگاه­ ها و پژوهش ­های مختلف به واقعیت تبدیل کنند. آنها می­ توانند روند زندگی سلول­ های پوستی خشک شده یک انسان 100 ساله را طوری معکوس کنند که انگار تازه به­ وجود آمده ­اند و عمر چندانی ندارند.

برخی از کمپانی­ ها و آزمایشگاه­ های صنعت بیوتکنولوژی با توجه به پژوهش­ ها و تحقیقات انجام شده در زمینه جوان ­سازی سلول ­ها، معتقدند این پروسه شاه راهی برای وارد شدن به تکنولوژی جدیدی جهت معکوس کردن روند پیری است.

نتیجه این تحقیقات روی حیوانات نیز دانشمندان را به نتایج مطلوبی رسانده است. آنها با به ­کار بردن مقدار کم و نظارت­ شده سلول ­های پروتئین جهت طرح ­ریزی مجدد ساختار بدن حیوانات دریافتند که این راهکار در برخی از ارگان ­های بدن موثر واقع شده و باعث شده جوانی دوباره اتفاق بیفتد.

ریچارد کلوزنر، از طرفداران سرسخت این راهکار، در نشست مجللی که در سن دیگو برگزار شد، از آزمایش ­هایی که تا به حال انتشار پیدا نکرده بود، اطلاعاتی ارائه داد که در خلال انجام آن، موش­ های پیر و مریض پس از معالجه آزمایشی، جوانی و سلامتی خود را دوباره به دست آوردند.

او از راه ­حلی حرف می­ زد که باعث می­ شد ساختار بدن حیوانات کهنسال و سالخورده به شکل دوران جوانی آنها برگردد. کلوزنر از اندیشمندان بزرگ کمپانی آلتوس لبز است که در صدد به­ وجود آوردن سیستمی است که سلول­ ها با استفاده از آن می ­توانند روند معلولیت و بیماری علی الخصوص پیری را معکوس کنند و به ­سوی مقابله با مرگ بروند. این شرکت با جذب 3 میلیارد دلار سرمایه برای انجام پژوهش ­های خود و همچنین تبدیل داده­ های درمانی به دارو شروع به کار کرد. کلوزنر و دیگر دانشمندان و افراد برجسته در زمینه ­های داروسازی و جوان ­سازی با تمرکز بر طرح ­ریزی برای بازیابی مجدد جوانی در این شرکت فعالیت می­ کنند.

به ­نظر می­ رسد این هدف با کمک علم اپی­ژنتیک و تغییر ترتیب ژنوم تا حدودی محقق شده است. این علم به مطالعه تغییراتی شیمیایی می ­پردازد که روی DNA انجام می ­شود تا مشخص کند در هر سلول کدام ژن فعال یا غیرفعال باشد. با فرا رسیدن دوران پیری، این فرایند دچار اختلال می ­شود که فناوری برنامه­ ریزی مجدد باعث می­ شود به حالت قبل برگردد اما این کار گاها به روش­ های زیان ­آوری انجام می ­شود و عوارض خطرناکی مانند سرطان دارد.

کمپانی آلتوس سعی دارد این عوارض را کنترل کند و به وسیله آن بتواند معکوس سازی را به انواع بیشتری از بیماری­ های دیگر تعمیم دهد. طبق ادعای کلوزنر این امکان وجود دارد چرا که سلول­ های جوان نسبت به سلول­ های پیر منعطف ­تر هستند و می توانند به­ راحتی از پس استرس ­های زیستی برآیند در حالی که سلول­ های پیر این توانایی را ندارند.

ریچارد کلوزنر به اثربخشی این روش در آزمایشات انجام شده ­ای که هیچ­وقت نتایج آن منتشر نشده بود، اشاره کرد و در این باره اطلاعاتی در دست عموم قرار داد. این داده ­ها به شکل اسلایدهایی محرمانه نمایش داده شد که نشان می ­داد موش­ هایی که دیابت داشتند تحت این روش درمانی، سلامت خود را به دست آوردند. آزمایش دیگری نیز وجود داشت که طی آن، تعدادی از موش­ ها در برابر میزان بسیار زیاد مسکن، سالم ماندند. او چنین نتیجه گیری کرد: “گمان می­ کنیم که می ­توانیم ساعت را به عقب برگردانیم.”

کلوزنر، رییس اسبق موسسه ملی سرطان و سرپرست سابق سلامت جهانی در بنیاد گیتس که فردی قدرتمند و تاثیرگذار در این زمینه است و از چهره ­های شاخص در سرمایه ­گذاری­ پروژه­ های خطیر بیوتکنولوژی در آن مشارکت داشته است. همکاری با شرکت گریل که در حوزه گسترش آزمایش خونی برای تشخیص سرطان فعالیت می ­کند، از مواردی است که در کارنامه کلوزنر به چشم می ­خورد. هرچند جوان شدن دوباره برای او نیز، هدفی جاه­ طلبانه به­ نظر می ­آید چرا که جوان­تر شدن سلول­ ها، عملکرد بهتر و ساختاری سالم­تر به آنان می­ بخشد و این فرایند ممکن است به وسیله ­ای چندکاره برای جلوگیری از انواع گسترده ­ای از بیماری­ ها و معلولیت ­ها تبدیل شود و همه این مزایا همزمان به­ دست می ­آید.

منشا جوانی

سیستم جوان­ سازی مجدد در مرحله اول شاید مانند تیزرهای تبلیغاتی وسوسه ­انگیز و پوشالی جلوه کند اما امروزه این فرایند به شکل­ های گوناگونی رخ می ­دهد. تولد میلیون­ ها نوزاد از سلول­ های جنسی پیر پدر و مادرشان نشانه روشنی برای بیان این مسئله است. حیوانات تراریخته و نمونه ­های شبیه ­سازی شده آنها نیز از دیگر مثال­ هایی است که در این زمینه وجود دارد.

شبیه ­سازی حیوان خانگی باربارا استرایسند که یک سگ 14 ساله بود، یکی از برنامه ­ریزی­ های مجدد سلول­ های پیر جهت به دست آوردن جوانی دوباره به­ شمار می ­آید. نتیجه این شبیه ­سازی به ­صورت دو توله­ که از سلول­ های معده و دهان سگ به وجود آمده بودند، تحویل داده شد. این همان هدفی است که آلتون و دیگر شرکت­ های همتای او رویای به­ دست آوردنش را در سر دارند تا بتوانند آن را به شکل یک درمان به جهان عرضه کنند و بفروشند.

هم ­اکنون هیچ نظر قاطعی راجع به اینکه این درمان به چه شکل و طرحی خواهد بود، وجود ندارد. عده ­ای بر این باورند که این درمان جنبه ژنتیکی دارد و از طریق DNA شخص به معالجه او می­ پردازد. از طرفی این فرضیه نیز مطرح شده که می­ گویند ممکن است مانند سایر دارو­های مصرفی و به شکل قرص­ هایی شیمیایی باشند.

 دیوید سینکلر از دیگر هواداران این سبک درمان که مدیریت آزمایشگاه تحقیقات پیری دانشگاه هاروارد را برعهده دارد، معتقد است که این روش به مردم فرصت بیشتری برای زندگی کردن می ­دهد. سینکلر نیز در آن نشست حضور داشته و اظهارنظر جالبی کرده است: “پیش ­بینی می­ کنم که روزی عادی باشد که به پزشک مراجعه کنید و نسخه دارویی را دریافت کنید که شما را به یک دهه قبل برگرداند. دلیلی وجود ندارد که نتوانیم 200 سال زندگی کنیم.”

این دست از ادعاها باعث ایجاد شک و شبهه ­های زیادی می ­شود چرا که به ­شدت مورد انتقاد قرار می­ گیرد ولی در این رویداد اعتراض منتقدین حریف شور و هیجان سرمایه ­گذاران نشد و زیاد به چشم نیامد.

بعد از جذب سرمایه 3 میلیاردی آلتون که این رقم در تاریخ بیوتکنولوژی بی ­سابقه بوده، شرکت پیشتاز بعدی در این حوزه، نیولیمیت نام دارد. این شرکت متعلق به برایان آرمسترانگ، میلیاردر ارز دیجیتال و صاحب صرافی کوین بیس است که مبلغ 105 میلیون دلار برای کمک به سرمایه ­گذاری در نیولیمیت صرف کرد. شرکت نیولیمیت می­ کوشد تا طول بازه سلامت انسان را گسترش دهد. رترو بیوسانس نیز با هدف افزایش 10 ساله طول عمر سالم انسان و جمع ­آوری 180 میلیون دلار برای سرمایه گذاری، از دیگر پیشگامان طرح برنامه ­ریزی مجدد به­ حساب می­ آید.

این ارقام و اعداد کلان در حالی هزینه می­ شوند که محققان و اندیشمندان هنوز پیرامون علل کهنسالی اتفاق­ نظر ندارند. هیچ نظر یکسانی راجع به زمان پیدایش علائم پیری وجود ندارد. عده ­ای می­ گویند از لحظه شکل­ گیری توده سلولی رویان در بدن جنین، پیری نیز آغاز می ­شود. از طرفی عده ­ای دیگر معتقدند از زمان به دنیا آمدن نوزاد، شروع می­ شود، گروهی نیز بر این باورند که پس از پایان دوران بلوغ، دوران کهنسالی آغاز می ­شود.

این فرضیات مبهم باعث جذابیت هرچه بیشتر طرح برنامه­ ریزی مجدد می­ شود. کلوزنر این موضوع را مطرح می­ کند که اثر و فایده برنامه ریزی مجدد کاملا یک معما است که البته همین مسئله به سرمایه­ گذاری سریع­تر روی این طرح کمک می­ کند. اگر با استفاده از ایجاد تغییر در ژنوم بتوان جوانی دوباره را به­ دست آورد، شخصی که این فرایند و چگونگی آن را کشف کند، می ­تواند علم پزشکی را دگرگون و حتی آن را از نو پایه ­گذاری کند. اینگونه الگوهای جاری در درمان بیماری­ های دوران پیری و کهنسالی دچار تحول عظیمی خواهد شد.

جوانی دوباره یا کیمیاگری؟

پروفسور آلفونسو مارتینز آریاس ادعاهای کلوزنر را بسیار بزرگ و رویایی می­ داند. مارتینز جنین شناس و متخصص سلول­ های بنیادی است که در زمینه ژنتیک و مدل ­سازی جنینی فعالیت دارد و آزمایشگاه او در دانشگاه پومپئو فابرا اسپانیا قرار دارد. او پس از مشاهده نسخه ضبط شده سخنرانی کلوزنر، گفت: “در مورد چیزی مژده داده می­ شود که جالب است اما بسیار مقدماتی است و اساس محکمی ندارد.”

این پروفسور جهانی، آلتوس و طرحش را به سرمایه ­گذاری پادشاهان قرون وسطا روی جستجو سنگ جادو (آنها معتقد بودند ماده ­ای وجود دارد که می­ تواند سرب را به طلا تبدیل کند.) نسبت داد و گفت: “کسانی که در آلتوس کار می ­کنند، با علم آشنا هستند. حتی کیمیاگران هم در نهایت به کشفیات ارزشمندی دست پیدا می­ کردند.”

آلتون طرحی که در دست دارد و روی آن کار می­ کند همان کشفی است که شنایا یاماناکا، دانشمند ژاپنی، و دانشجوهایش در سال 2006 طی پژوهشی به ­دست آوردند. شنایا یاماناکا 4 پروتئین که بعدها فاکتورهای یاماناکا نام ­گذاری شدند، شناسایی کرد که می­ توانستند تغییراتی اعمال کنند تا سلول‌های معمولی تبدیل به سلول‌های بنیادی می‌شوند که بافتی شبیه به بافت سلول‌های بنیادی یک رویان تازه به‌وجود آمده، دارند. این یافته یاماناکا برنده جایزه نوبل پزشکی سال 2012 شد و او در حال حاضر یکی از مشاورین علمی آلتوس است.

از این کشف یاماناکا ابتدا برای تولید سلول‌ بنیادی استفاده شد. به این شکل که سلول‌های بیمار را برای تبدیل شدن به سلول‌های بنیادی برنامه‌ریزی مجدد می‌کردند سپس آن سلول‌های بنیادی برای ایجاد سلول عصبی نورون، سلول شبکیه یا بافت‌های قابل پیوند کاربرد داشتند. با‌وجود این کاربردها، این انگیزه به‌وجود آمد که اگر از این چهار پروتئین در مدل‌های حیوانی استفاده شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ این پروژه نیز در سال 2013 کلید خورد و تعدادی از پژوهشگران اسپانیایی این فرضیه را روی موش‌های آزمایشگاهی اجرا کردند،نتیجه‌ای که حاصل شد بسیار تکان‌دهنده و دور از انتظار بود. مدل‌های آزمایشی دچار تومورهای تراتوم شده بودند. این تومور همان بافت رویانی بود که حالا آسیب دیده بود.

برنامه‌ریزی مجدد علاوه بر جوان کردن سلول، ماهیت آن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد و از بین می‌برد. این باعث می‌شود آن سلول به یک سلول بنیادی با ویژگی‌های یک رویان نورسیده تبدیل شود که دیگر بالغ نیست. این مشکلی بود که برای موش‌هایی که مورد آزمایش قرار گرفته بودند، پیش آمده بود. طبق گفته جو بتز لاکروا، بنیان‌گذار و مدیرعامل کمپانی Retro، پس از انجام این آزمایش و مشاهده نتیجه، دانشمندان بلافاصله فرضیه‌ی دیگری را مطرح کردند به این شرح که آیا شرایطی وجود دارد که بشود این دو رویداد را از هم جدا کرد به گونه‌ای که اگر پیری سلول از بین رفت و جوان شد، پس از آن به یک توده پروتوپلاسم سلول‌های بنیادی تبدیل نشود و از بین نرود.

این فرضیه در سال 2016 توسط پژوهشگران موسسه سالک که تحت سرپرستی خوان کارلوس ایزپیسوآ بلمونته قرار دارد و در کالیفرنیا مستقر است، مورد بررسی قرار گرفت و آنها احتمال دادند که این امکان وجود دارد و ممکن است پاسخ مثبت باشد. این محققان ژنتیک موش‌هایی که به پیری زودرس مبتلا شده‌ بودند ، را طوری تغییر دادند که هر زمان مکمل خاصی را دریافت کردند، پروتئین­ های یاماناکا را بسازند.

این راه ­حل باعث شد دانشمندان بتوانند فعالیت فاکتورهای یاماناکا زمانبندی کنند و هربار آنها را مدت زمان کوتاهی مثلا چند ساعت، فعال نگه دارند. این در حالی بود که اگر ژن ­ها بیشتر از زمان برنامه ­ریزی شده فعال می­ ماندند، سرطان اتفاق می­ افتاد اما این تکینک با ارائه پالس­ های کوتاه­تر، از این اتفاق جلوگیری می­ کرد و همچنین موش ­ها سالم­تر شده و بیشتر عمر می ­کنند. کلوزنر می­ گوید: “سلول ­ها را دوباره جوان می­ کنید اما هویت را از دست نمی ­دهید. این روش می­ تواند بی­ خطر باشد و اکنون روی حیوانات زیادی انجام شده است. تا زمانی که از نقطه خاصی عبور نکنید، آنها دچار سرطان نمی ­شوند.”

در حال حاضر، بررسی طرح برنامه ­ریزی مجدد از موضوعات اصلی پژوهش­ های آلتوس و نهادهای تحقیقاتی دیگر است. محققان و دانشمندان فعال در طرح برنامه ­ریزی مجدد، در نشستی که ماه ژوئن در مین، ایالتی در شمال شرقی آمریکا، برگزار شد، داده­ ها و اطلاعات خود را در این زمینه ارائه دادند. اطلاعات آنها نتیجه مطالعه روی ده­ ها هزار سلول بود که در برخورد با فاکتورهای یاماناکا چه واکنشی نشان دادند و دچار چه تغییراتی شدند.

جوان شدن سلول‌های پوستی یک فرد 53 ساله از گزارش­هایی بود که آلتوس ارائه داد. محققان بریتانیایی توانسته بودند ساعت سلول‌های پوستی شخص 53 ساله‌ای را به اندازه سن استاندارد فرد برای دانشگاه، به عقب برگردانند.

و بدین ترتیب جوانی دوباره در آنها به‌وجود آمده بود. پژوهشگران این پروژه می‌گویند این فرایند در مدت 13 روز پس از مجاورت با فاکتورهای یاماناکا شکل گرفته و اتفاق افتاده است. پژوهشگران بریتانیایی برای تشخیص نتیجه آزمایش، از روش ساعت پیری استفاده کردند. آنها با به‌کار گیری این روش، به جوان شدن دوباره سلول‌های پوستی پی بردند.

ساعت پیری، سن بیولوژیکی انسان را نشان می‌دهد. این ساعت میزان سلامت جسمانی و عملکرد اعضای بدن را طبق الگوی شاخص‌های اپی‌ژنتیک که به‌صورت تغییرات شیمیایی لایه لایه در DNA وجود دارند و وضعیت فعال یا غیرفعال بودن ژن‌ها را مشخص می‌کنند، نشان می‌دهد. این الگوها با گذر زمان و بالا رفتن سن دچار تغییرات می‌شوند. این الگوها در شکل گرفتن ماهیت و هویت هر سلول به‌طور خاص تاثیر می‌گذارند.

این ساعت‌ها انواع مختلفی دارد، بعضی از آنها سرعت بسیار زیادی دارند و برخی دیگر می‌توانند سن بیولوژیکی هر اندام را به‌طور جداگانه نشان دهد. به‌دلیل دقت بالایی که ساعت‌های پیری دارند، بررسی تنها 200 تا 300 مولفه از آنها کافیست تا سن انسان یا حیوان را به‌راحتی به‌دست آید. عده‌ای از محققین نظریه جالبی درباره این ساعت‌ها دارند. آنها بر این باورند که امکان دارد تخریب الگوهای اپی‌ژنتیکی در گذر زمان باعث به‌وجود آمدن پیری شود.

برنامه‌ریزی مجدد می‌تواند این الگوها را دوباره تنظیم کند و ساختار  آنها را به شکل قدیمی برگرداند و جوان کند. همانطور که فاکتورهای یاماناکا روی سلول‌های فردی 90 ساله طوری اثر می‌گذارد که آنها هویت سلول‌های سنین نوجوانی را به‌دست می‌آورند.

این موضوع که سلول‌ها این ویژگی را دارند تا دوباره بافت اپی‌ژنتیک دوران جوانی خود را به‌دست آورند، برای کلوزنر بسیار اهمیت دارد. او بر این نظر است: “درک اینکه سلول‌ها چگونه می‌توانند نشانه‌های اپی‌ژنتیکی دوران جوانی خود را بازیابی کنند، می‌تواند منجر به کشف مکانیسم‌هایی شود که کل فرایند پیری را تنظیم می‌کنند.”

البته نظرات محتاطانه دیگری نیز وجود دارد که دانشمندان دیگر ارائه دادند. آنها می‌گویند هنوز زود است برای تشخیص جوان ‌سازی واقعی، به ساعت‌های پیری اعتماد و اکتفا کرد چرا که مشخص نیست آنها این توانایی را دارند یا نه.

طبق گفته پژوهشگر ارشد مرکز پزشکی شهر امید کالیفرنیا، چارلز برنر، ممکن است مردم هنگام شادی و خوشحالی برای این کشف، قربانی استدلال دایره‌وار شوند. چارلز برنر می‌گوید: “تفاوتی بین گفتن این حرف که آن‌ها فاکتورهای یاماناکا را به کار بردند و آن‌ها پروفایل اپی‌ژنتیکی را تغییر داده‌اند، وجود ندارد؛ زیرا این همان کاری است که فاکتورهای مذکور انجام می‌دهند. آن‌ها مطالعه خود را به‌عنوان موفقیتی در جوان‌سازی مجدد معرفی می‌کنند؛ اما مبنای علمی برای انجام این کار وجود ندارد. آن‌ها هنوز نمی‌دانند این مداخله چه کاری انجام می‌دهد. افراد نباید نمرات جوانی بیشتر در ساعت اپی‌ژنتیکی را با سلامتی بهتر یا امید به زندگی طولانی‌تر یکی بدانند.”

پژوهشگران هاروارد در سال 2020 به سرپرستی سینکلر گزارشی ارائه دادند که طی آن مدل‌های حیوانی را تحت درمان سه فاکتور از برنامه‌ریزی مجدد قرار دادند. حاصل پژوهش، دستاورد قابل توجهی بود. موش‌هایی که در این آزمایش از آنها استفاده شده بود، توانسته بودند عصب بینایی معیوب خود را ترمیم کنند و دوباره بینایی خود را بدست آورند. این ویژگی معمولا در جونده‌هایی دیده می‌شود که به‌ تازگی متولد شده‌اند. در نتیجه گزارش این پژوهش، مجله نیچر خبر آن را با عنوان “بازگردن به عقب” روی جلد خود درج کرد. ادعاهای دیگری نیز وجود دارد که موش‌ها با استفاده محدود از برنامه‌ریزی مجدد، در سنجش گرفتن میله، کارکرد بهتری از خود نشان داده‌اند و علائمی دیده شده که نشان می دهد عضلات دوباره رشد کردند و همچنین بهبود حافظه نیز رخ داده است.

از آنجایی که این گزارش‌ها، نتایج آزمایش‌های فردی روی‌ موش‌های زنده بوده و در دفعه‌های گسترده توسط آزمایشگاه‌های دیگر انجام نگرفته است، عده‌ای راجع به صحت و درستی آنها دچار شک و تردید هستند. اندازه‌گیری سلامت ساختار بدن حیوانات و همچنین سلامت نسبی آنها الزاماً ‌شیوه دقیقی برای علم نیست. همچنین پژوهش‌های این چنینی خالی از تفکر مثبت و نگاه خوش‌بینانه نیست چرا که بحث سرمایه‌گذاری میلیاردها دلار پول مطرح می‌شود و از طرفی محققان می‌دانند که کدام حیوان تحت درمان قرار گرفته است.

استاد ژنتیک دانشگاه استنفورد، هیرو ناکاوشی، گفته است: “صادقانه بگویم، در تکرارپذیری این مقاله‌ها تردید دارم.” ناکاوشی نیز آزمایش‌هایی را طبق فاکتورهای یاماناکا انجام داده که در آن از موش‌ها استفاده کرده است اما هرگز علامتی از جوان‌تر شدن در آنها دیده نمی‌شود. او فکر می‌کند این ادعا از آن دسته ادعاهایی است که هرچند جذاب و وسوسه‌انگیز به‌نظر می‌آید ولی پشتوانه علمی محکمی ندارد.

از جمله گزارش‌هایی که در این زمینه وجود دارد، مربوط به موسسه سالک در لا هویا ایالت کالیفرنیا است. تعدادی از دانشمندان این موسسه طی یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کردند که توانسته‌اند در فرایندی امن و کاربردی، طرح برنامه‌ریزی مجدد را درباره یک موش اعمال کنند و روند پیری در آن را معکوس کنند. از مفاد بیانیه این‌طور به‌نظر می‌رسید که آنها در صدد تولید و ارائه دارویی هستند. برنر این مسئله را نگران‌کننده خواند. ایزپیسوآ بلمونته، یکی‌از پژوهشگرهای ارشد این پروژه نیز مستقل از آنها چنین ادعایی کرد و گفت که می‌تواند سرعت فرایند پیری در حیوانات را کاهش دهد. او اکنون مدیر یک نهاد پژوهشی تحت نظر آلتوس در سن‌دیگو است.

پس از شرح این پژوهش، اینطور برداشت می ­شد که نتیجه به اندازه تبلیغاتی که راجع به آن شده بود، بزرگ و قطعی نبود. محققان این پژوهش تومورها را ندیده بودند اما عمر اپی­ژنتیک سلول ­های کلیه و پوست به میزان قابل توجهی تغییر کرده بودند. از طرفی مسئله دیگری که بعد از بازبینی نتایج مقاله همچنان مبهم و گیج‌کننده باقی مانده بود، عمر موش‌ها که بود طرح برنامه‌ریزی مجدد به‌شکل جزئی روی آنها اجرا شد. برنر و دیگر کارشناسانی که این مقاله را بررسی کردند، برای این سوال توضیحی از سوی پژوهشگران این تیم دریافت نکردند. آنها با اینکه مدعی شده بودند که روند پیری را کاهش دادند اما هرگز راجع به عمر موش‌ها پس از برنامه‌ریزی مجدد صحبت نکرده بودند. اطلاعاتی در این مقاله وجود داشت که نشان می‌داد مدت زمان زنده ماندن موش‌ها حالت عادی خود را داشته است.

تاکنون گزارشی در مورد افزایش طول عمر موش‌هایی که مورد آزمایش با برنامه‌ریزی مجدد قرار می‌گیرند، از سوی هیچ موسسه یا مرکز پژوهشی‌ دریافت نشده است. این موضوع در صورتی انتظار می‌رود که کیمیاگری واقعیت داشته باشد. این سوال بی‌جواب در نتایج مقاله‌هایی که در این راستا انجام شده‌اند، برای ژائو پدرو دماژلان بسیار گیج‌کننده بوده است. دماژلان می‌گوید پاسخ این سوال که آیا این طرح روی مدت زمان زنده ماندن نیز اثر دارد، میلیاردها دلار به همراه دارد.

وارونه سازی بیماری

رئیس دانشکده پزشکی هاروارد و زیست‌شناس مشهور سلول‌های بنیادی، در واکنش به مقاله پژوهشگران سالک، موضع چالش‌برانگیزی گرفت. جورج دیلی گفت اگر آنها برنامه‌ریزی مجدد را عاملی برای جلوگیری از پیری معرفی کردند، باید به‌طور شفاف و دقیق این اثرگذاری را ارائه دهند. دانشمند ارشد شرکت گوردین بیوتکنولوژی، مارتین بورچ جنسن می‌گوید: “بیایید اگر اتفاق مهمی نیفتاده باشد، تظاهر نکنیم که مهم‌ترین چیز رخ داده است. سوال من این است که آیا واقعا شواهدی برای پروژه سه میلیارد دلاری شما وجود دارد؟”

پس از راه‌اندازی آلتوس در ژانویه 2022،  کلوزنر و دیگر مدیران این کمپانی سعی کردند تا موضوع فعالیت‌های خود را از مفهوم افزایش طول عمر جدا کند. آنها به خبرنگاران گفتند که آلتوس یک شرکت طول عمر یا پیری نیست. این شرکت از همان ابتدای فعالیت خود تلاش کرد تا با مفهوم بازه سلامتی هم‌جهت شود. بازه سلامتی شامل تعداد سال‌هایی می‌شود که یک فرد از سلامت خوبی برخوردار است.

کلوزنر طرح برنامه‌ریزی مجدد را در فرایند معکوس کردن بیماری‌ها، رویدادی امیدبخش قلمداد کرد که ممکن است بدون محدودیت سنی در افراد انجام گیرد. او می‌گوید آلتوس سعی ندارد این موضوع را که آیا این طرح باعث افزایش طول عمر می‌شود را مشخص کند. او در یکی از ایمیل‌هایش به صراحت گفت: “قصد نداریم مطالعات افزایش طول عمر انجام دهیم.” همچنین انجام این‌گونه از آزمایش‌ها را غیر عملی می‌داند و می‌گوید انجام آنها روی انسان ممکن است زمانبر باشد.

طبق گفته‌های رئیس آلتوس، هانس بیشاپ، اگر فعالیت‌های این شرکت به سمت افزایش طول عمر میل کند، این موضوع نیز می‌تواند مفهومی در زمینه سالم‌تر کردن مردم باشد.

آلتوس قصد دارد با به‌کار گیری ساختار‌های شناخته‌شده کارآزمایی‌های بالینی که تایید شده و معتبر هستند و کمپانی‌های قدرتمند دارویی را جذب می‌کنند، تلاش ویژه‌ و گسترده‌ای برای معکوس کردن روند بعضی از بیماری‌ها و معلولیت‌ها انجام دهد.

برخلاف پیش‌بینی‌های دانشمندان آلتوس نظیر بلمونته ایزپیسوآ که می‌گویند انسان 120 سال زندگی خواهد کرد، دماژلان می‌گوید هدف شرکت آلتوس این است که این طرح و فناوری را باورکردنی و دارای اعتبار جلوه دهد.

همچنین او می‌گوید: “آن‌ها می‌گویند برای درمان پیری تلاش نمی‌کنیم و فقط سلامتی مردم را طولانی‌تر می‌کنیم؛ اما به نظر من، نباید از کاری که می خواهیم انجام دهیم یعنی کند‌کردن روند پیری شرمنده باشیم. در این میان، اگر به جوان‌سازی مجدد دست پیدا کنیم، بهترین راه برای انجام آن خواهد بود.”

به گفته کلوزنر موضوع طول عمر از بازه سلامتی بسیار دور و پرت است. میانگین طول عمر آمریکایی‌ها معمولا 77 سال می‌باشد که باتوجه به اینکه بیشترین طول عمر ثبت شده 122 سال است، این میانگین سنی طول عمر کمتری محسوب می‌شود. از این آمار می‌توان فهمید که افراد قبل از رسیدن به سن خاصی، سال‌های سالم زیادی خواهند داشت.

میانگین امید به زندگی از سال 1850 تقریبا دوبرابر افزایش داشته و این به‌خاطر وجود آنتی‌بیوتیک‌ها، واکسن‌ها و پیشرفت‌ سطح بهداشت عمومی، اصلا غیرعادی نیست. کلوزنر می‌گوید: “جای زیادی برای افزایش میانگین طول عمر وجود دارد و چه از راه درمان سرطان یا درمان بیماری قلبی باشد، این اساساً یکی از اهداف تمام پزشکی است.”