مردم خوزستان تشنهاند.
فریاد آنان از بیآبی بلند شده است. البته این اولین فریاد اعتراضی مردم خوزستان نیست.
تعداد اعتراضات مردم خوزستان طی سالهای اخیر به مسائلی چون بیآبی، خشکسالی، بیکاری، مطالبات کارگری، عدم جذب نیروی بومی در پالایشگاهها و شرکت نفت، سیل و بازگشت فاضلاب به آب شرب شهری از شمار گذشته است، حالا دو روز است که مردم ۱۱شهر این استان به خیابان آمدند، معاون اول رئیس جمهوری و رئیس قوه قضائیه دستور پیگیری دادهاند؛
با این حال استاندار خوزستان مدعی شده است، اعتراضی در شهرهای استان رخ نداده و تصاویر منتشرشده شیطنت رسانهای است.
هفته گذشته تصاویری از تبدیل هورالعظیم به قتلگاه گاومیشهایی که چشم به راه آبگیری آن بودند، در رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شد. این تصاویر در حالی منتشر شد که حمید سیلاوی، فرماندار دشت آزادگان مدعی شد«تلفات ماهیان بیشتر در بخش عراقی هور است و میزان آب در مخازن ۲، سه و چهار تالاب هورالعطیم خوب است».
دلایل کم آبی خوزستان چیست؟
۱-سد سازیهای بیرویه
۲-خشکسالی
۳-مدیریت ناکارآمد
۴-کشاورزی و پرورش ماهی بیرویه و بیحد و مرز
۵-برداشتهای مجاز و غیرمجاز آب از رودخانه
۶-کاهش ورودی رودخانهها
۷-انتقال آب کارون
۸-عدم رعایت سند ملی حفاظت از محیط زیست
۲ اشتباه کلیدی در مدیریت آب خوزستان
در ۵۰سال اخیر شاهد تغییرات اقلیمی، بروز سالهای ترسالی و خشکسالی بودهایم، اما اقدامات بشر موجب تغییرات منفی در این روند شده است.
در سال۹۸و با بروز سیل، بسیاری از مسئولان ازجمله وزیر نیرو اعلام ترسالی کردند درحالیکه این پیشبینیها درست نبود و کاهش یا افزایش بارندگی به این شکل از نظر ما کارشناسان آب، پدیدههای تصادفی هستند.
لاغری سریع شکم با روشهای شگفتانگیز
منابع آبی ما تجدیدپذیر است و هر سال از آسمان به ما میرسد و این ما هستیم که نمیدانیم در ترسالی و خشکسالی چطور از آن استفاده کنیم.
موضوع دیگری که در مدیریت آب خوزستان باید مورد توجه قرار گیرد، انتقال آب از سرشاخه کارون و دز است.
خشکسالی یا سو تدبیر مدیران خوزستان
حدود ۱۵۰۰ روستا در استان خوزستان این روزها گرفتار در تنش آبی، شرایط سختی را سپری میکنند و حتی برای تأمین مصارف اب شرب دچار چالش جدی هستند. روستاهایی که دو سال قبل بدلیل بروز سیل، خسارات فراوانی را متحمل شدند.
این تنش آبی، نه فقط ساکنان خوزستان بلکه محیط زیست استان را هم به شدت تحت تأثیر قرار داده است؛ در روزهای اخیر انتشار عکسهایی مبنی بر تلف شدن جانداران از بیآبی در تالاب بزرگ هورالعظیم، دوستداران محیط زیست را متأثر کرد.
قطعاً خشکسالی بیسابقه امسال واقعیتی انکارناپذیر و از اصلیترین دلایل ایجاد تنش آبی در خوزستان است.
به گفته صادق ضیائیان مدیرکل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی کشور، میانگین بارندگی کل کشور از ابتدای سال زراعی (مهر ۹۹) تا ۱۴ تیر امسال ۱۳۰.۵ میلیمتر ثبت شده، که ۵۳.۲ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. در واقع طبق آمار امسال خشکترین سال زراعی در ۵۰ سال اخیر است.
با این وجود این دلیل قانعکننده ای نیست که مسئولین تمام علت بحرانهای اخیر را خشکسالی بدانند.
از بیآبی تا جنگ آب؛ «خوزستان آب دارد اما به دست مردم نمیرسد»
خوزستان الان آب دارد اما آب به دست مردم نمیرسد. وقتی هم که باران میآید در آبادان آب با فاضلاب قاطی میشود. به همین دلیل استانی که سالهاست به یک ایران نان، عظمت، پول و نفت داده خودش درگیر مسئله آب است.
کارشناسان میگویند مقصر حال و روز امروز این استان نه کمبود طبیعی آب بلکه سیاستهای مدیریتی اشتباه در سالهای گذشته است که باعث شده تابستان به تابستان آب کمتری از سدهای قرار گرفته روی پنج رودخانه این استان به خانههای مردم و مراتع کشاورزی برسد.
اسماعیل کهرم، بومشناس، فعال محیط زیست و مشاور اسبق سازمان محیط زیست در این باره به خبرآنلاین میگوید: «در خوزستان پنج رودخانه کرخه، کارون، دز، جراحی و مارون وجود دارند. کارون یکی از بزرگترین رودخانه های ایران است که حتی قابل کشتیرانی است. اما سوال این است که ما با این رودخانهها و منابع آب چه کردیم؟ زمانی اعضای خانواده با یک کوزه آب میآوردند. الان این طور نیست، در این دوره سد میسازند و پشت سدها شبکههای آبرسانی ایجاد میکنند که این منابع آب وارد خانه یا مزرعه افراد بشود.»
این وضعیت البته تنها به خوزستان خلاصه نمیشود و ورشکستگی آبی به یکی از بحرانهای ترسناک مناطق مختلفی در کشور تبدیل شده است، بحرانی که با اعتراضات مردم همراه بوده است.
در این مدت کارشناسها بارها هشدار دادند که عدم بهبود وضعیت مدیریت آبی میتواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد.
حمایت هنرمندان از مردم خوزستان
شماری از سینماگران و هنرمندان در حمایت از مطالبات مردم
خوزستان در خانه هنرمندان در تهران تجمع کردند.
در این تجمع، کیانوش عیاری، مسعود کیمیایی، نوید محمدزاده، فرشته حسینی، محسن امیریوسفی، آزاده صمدی، پگاه آهنگرانی، محمد بحرانی، کاوه سجادی حسینی، روزبه سجادی حسینی، احسان عبدیپور و دهها نفر دیگر از هنرمندان سینما حضور داشتند.
آنها امروز در همدردی با مردم خوزستان و مشکل بیآبی، در خانه هنرمندان، تجمعی مسالمت آمیز برگزار کردند که با همکاری نیروی انتظامی تا ساعت ۱۵ به طول انجامید.